Wojciech Czernik

    Wojciech Czernik

    Zapytaj eksperta

    12.01.2017

    Klauzula obejścia prawa a podatek VAT

    Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, która została zawarta w Ordynacji podatkowej nie ma zastosowania do podatku od towarów i usług. Jednak wraz z nowelizacją Ordynacji podatkowej w ustawie o VAT  pojawił się przepis, który wprowadza klauzulę obejścia prawa podatkowego również w zakresie podatku VAT.

     

    Klauzula obejścia prawa według ustawy o VAT

     

    Ustawodawca w art. 5 ustawy o VAT wymienia czynności podlegające opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług:

    • odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
    • eksport towarów;
    • import towarów na terytorium kraju;
    • wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
    • wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

     

    Na mocy nowelizacji ustawy o VAT, która weszła w życie w lipcu 2015 r. wskazano, że powyższe czynności podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.

     

    Zgodnie z zapisami klauzuli obejścia prawa zawartej w ustawie o VAT, w przypadku wystąpienia nadużycia prawa, dokonane wcześniej czynności wywołują jedynie takie skutki podatkowe, jakie miałyby miejsce w przypadku odtworzenia sytuacji, która istniałaby jeżeli czynności te nie zostały dokonane. Natomiast przez nadużycie prawa rozumie się dokonanie czynności, która miała na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem przepisów ustawy o VAT.

     

    Klauzula obejścia prawa w praktyce sądów administracyjnych

     

    Klauzula nadużycia prawa w podatku VAT była już w praktyce stosowana przez sądy administracyjne przed wejściem w życie omawianej zmiany, na podstawie wypracowanego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

     

    Jako przykład można wskazać polską spółkę, która wraz z kontrahentem cypryjskim (spółką powiązaną) zamierzała organizować aukcje internetowe dla polskich nabywców i w tym celu  spółki podzieliły się czynnościami jakie miały świadczyć w celu realizacji aukcji. Za wykonane przez siebie usługi spółka polska planowała nie obciążać spółki cypryjskiej polskim VAT-em, twierdząc, iż zgodnie z zasadą ogólną miejscem opodatkowania ww. usług jest miejsce gdzie usługobiorca ma siedzibę, czyli Cypr. Organ podatkowy stwierdził, iż spółka cypryjska za pośrednictwem spółki polskiej wykonuje w Polsce działalność gospodarczą i tym samym posiada stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium Polski. W związku z powyższym usługi świadczone przez spółkę polską powinny być opodatkowane w Polsce.

     

    Stanowisko organu podatkowego potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny który uznał, że podział pomiędzy poszczególne spółki był podziałem sztucznym i miał na celu jedynie uzyskanie korzyści podatkowych, której przyznanie byłoby sprzeczne z celem przepisów unijnych (orzeczenie NSA z dnia 11 września 2015 r. , sygn. I FSK 578/15).

     

    Planowanie transakcji

     

    Najskuteczniejszą metodą zminimalizowania ryzyka zastosowania przez organy podatkowe klauzuli obejścia prawa w zakresie podatku VAT jest zaplanowanie w odpowiedni sposób danej transakcji przed jej przeprowadzeniem. Często istnieje kilka alternatywnych modeli umożliwiających osiągnięcie zamierzonego celu, które jednak w sposób znaczny różnią się od siebie w kontekście skutków podatkowych i ryzyka zastosowania przez organy podatkowe klauzuli obejścia prawa podatkowego.

     

    Należy jednocześnie pamiętać, że obok, tzw. małej klauzuli obejścia prawa podatkowego zawartej w ustawie o VAT, funkcjonuje klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, o której piszemy więcej w artykule Jak działa klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania?

    Tagi kontrola spory podatkowe

    Potrzebujesz pomocy w Twojej sprawie?
    Skontaktuj się z nami:

    Kancelaria Prawna PragmatIQ

    kancelaria@doradzamy.to

    Zobacz także

    Podatki

    Kontrola podatkowa powinna być zapowiedziana

    Masz pytania?

    Skontaktuj się z ekspertem!

    Wojciech Kaptur

    Radca prawny,

    Doradca podatkowy

    w.kaptur@doradzamy.to

    Napisz mail

    Popularne tematy

    Newsletter

    • otrzymasz bezpłatne opracowanie najczęstszych błędów przy zakładaniu spółki komandytowej
    • bez spamu
    • raz w miesiącu
    Tagi kontrola spory podatkowe