Darowizna przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie powoduje po stronie darczyńcy obowiązku korekty VAT. Obowiązki te przechodzą jednak na obdarowanego.
Korekta VAT
Przedsiębiorcy, którzy przy nabyciu składników majątku odliczyli VAT, a następnie zbyli je bez opodatkowania VAT, zobowiązani są do dokonania korekty wcześniej odliczonego VAT.
Obowiązek korekty powstaje, jeżeli do zbycia doszło w tzw. okresie korekty, który dla nieruchomości wynosi 10 lat a dla pozostałych środków trwałych – 5 lat, licząc od roku oddania do używania.
Darowizna przedsiębiorstwa a opodatkowanie VAT
Każda forma zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w tym także darowizna, jest wyłączona z opodatkowania VAT.
Pojawia jest więc pytanie, czy brak opodatkowania VAT takiej darowizny powoduje, że darczyńca zobowiązany jest do korekty VAT odliczonego w związku z nabyciem majątku wchodzącego w skład przedsiębiorstwa.
Obowiązek dokonania korekty VAT w przypadku darowizny przedsiębiorstwa
W przypadku darowizny przedsiębiorstwa lub darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa kwestia korekty VAT została uregulowana w sposób szczególny - darczyńca nie jest zobowiązany do dokonania korekty.
Przykład:
Przedsiębiorca zakupił w styczniu 2014 roku nieruchomość użytkową o wartości 600 000 zł netto. Z tytułu zakupu nieruchomości odliczył VAT w wysokości 138 000 zł. Nieruchomość wprowadził do ewidencji środków trwałych i wykorzystywał w prowadzonej działalności.
W 2017 roku przedsiębiorca zdecydował o przekazaniu w darowiźnie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w skład której wchodziła nabyta w 2014 roku nieruchomość. Darowizna zorganizowanej części przedsiębiorstwa (a więc także darowizna przedmiotowej nieruchomości) jest wyłączona z VAT, przedsiębiorca nie będzie zatem zobowiązany do dokonania korekty VAT odliczonego przy zakupie tej nieruchomości.
Zabezpiecz swoją firmę i bliskich. Sprawdź praktyczny poradnik po sukcesji!
Korekta VAT spoczywa na obdarowanym
Brak korekty VAT na moment darowizny nie oznacza jednak, że majątek wchodzący w skład przedsiębiorstwa w ogóle nie podlega tym przepisom. Obowiązki związane z korektą VAT i weryfikacją tego obowiązku przechodzą natomiast na obdarowanego (nabywcę przedsiębiorstwa).
Przykład:
W ramach tej samej sytuacji co w przykładzie powyżej, obdarowany ma zamiar sprzedać nieruchomość, którą w 2017 roku otrzymał w ramach darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W związku ze zbyciem nieruchomości nie odprowadzi VAT, gdyż zastosowanie znajdzie jedno ze zwolnień przewidziane w ustawie.
Obdarowany będzie musiał zatem dokonać korekty odliczonego przez darczyńcę VAT, w stosunku: liczba miesięcy, w których nieruchomość służyła czynnościom opodatkowanym (okres od 2014 roku do momentu sprzedaży), do łącznego okresu objętego korektą, tj. 120 miesięcy.
Darowizna przedsiębiorstwa jako forma sukcesji biznesu
Jak widać, kwestie związane z darowizną przedsiębiorstwa w zakresie korekty VAT zostały uregulowane przez ustawodawcę szczegółowo.
Jeżeli zastanawiasz się nad przekazaniem firmy w tej formie swojemu następcy, pamiętaj o skutkach podatkowych tej decyzji – nie tylko na gruncie VAT, ale także PIT czy innych podatków.
Przykładowo, dokonanie darowizny ma wpływ na możliwość rozliczania w kosztach podatkowych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych otrzymanych w ten sposób. Piszemy o tym w artykule Amortyzacja majątku otrzymanego w darowiźnie a koszty uzyskania przychodu.
Dokonywanie darowizn jest jednym z narzędzi przydatnych w procesach sukcesji przedsiębiorstw. Więcej o darowiźnie przedsiębiorstwa i alternatywnych formach sukcesji biznesu na naszej stronie www.zmianawarty.pl
Maria Ratajczyk
