Informatyzacja w najbliższym czasie dosięgnie spółki akcyjne i komandytowo-akcyjne. Zmianę, polegającą głównie na dematerializacji akcji przewiduje projekt nowelizacji KSH. Przeczytaj i sprawdź, z jakimi obowiązkami zmierzą się spółki w nadchodzącym czasie.
Elektroniczny rejestr akcjonariuszy
Głównym założeniem nowelizacji jest dematerializacja akcji spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych, czyli całkowita rezygnacja z formy papierowej akcji. Naturalną konsekwencją wprowadzanych zmian będzie też likwidacja obowiązku prowadzenia ksiąg akcyjnych. Informacje o akcjach imiennych i na okaziciela będą gromadzone w rejestrze akcjonariuszy, prowadzonym w formie elektronicznej przez podmioty uprawnione do prowadzenia rachunków papierów wartościowych, czyli głównie przez domy maklerskie. Walne zgromadzenie każdej spółki akcyjnej i komandytowo-akcyjnej będzie zobowiązane podjąć uchwałę o wyborze domu maklerskiego, któremu powierzy prowadzenie rejestru swoich akcjonariuszy. Następnie spółka będzie musiała zawrzeć z wybranym domem odpowiednią umowę. Wszelkie zobowiązania pieniężne wobec akcjonariuszy, czyli np. wypłata dywidendy, będą wykonywane za pośrednictwem wybranego biura maklerskiego.
Czy akcjonariusze będą anonimowi?
Rejestr akcjonariuszy ma być jawny tylko wobec spółki i akcjonariuszy. Dostęp do rejestru, w uzasadnionych przypadkach, będą miały też właściwe organy państwa. W rejestrze znajdą się między innymi takie dane jak imię, nazwisko, adres zamieszkania akcjonariusza, liczba posiadanych przez niego akcji, ich wartość nominalna, wysokość dokonanej wpłaty na akcje czy ograniczenia co do rozporządzania akcją.
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, akcjonariusze nie są wpisywani do rejestru KRS (wyjątkiem jest obowiązek ujawnienia w KRS jedynego akcjonariusza spółki akcyjnej). Nowelizacja nie obejmuje zmian w powyższym zakresie. W obecnym stanie prawnym, spółki mają jednak obowiązek prowadzenia księgi akcyjnej, w której ujawniane są dane właścicieli akcji imiennych. Właściciele akcji na okaziciela pozostają natomiast anonimowi wobec spółki. Mimo to warto zauważyć, że nawet akcjonariusze z akcji na okaziciela mogą ujawnić się wykonując swoje prawa, np. prawo do udziału w walnym zgromadzeniu spółki.
Podawanym powodem wprowadzanych zmian, których wynikiem będzie ograniczenie anonimowości akcjonariuszy, jest istniejące ryzyko nadużyć podatkowych. Naszym zdaniem wprowadzane zmiany nie zlikwidują takiego ryzyka. Wystarczy bowiem, że akcjonariuszem zostanie spółka zarejestrowana w kraju, w którym informacje o wspólnikach spółki są niejawne.
Dematerializacja – co się stanie, gdy spółka nie dostosuje się do zmian?
Projekt jest w tym momencie na etapie opiniowania, co oznacza że prawdopodobnie w ciągu kilku miesięcy zostanie skierowany do Sejmu. Planuje się, że zmiany wejdą w życie 1 lipca 2018 r. Do tego czasu spółki będą musiały przygotować się do zmian, a w szczególności będą musiały zawrzeć umowy o prowadzenie rejestru akcjonariuszy. Za niedostosowanie się do zmian odpowiedzą członkowie zarządu, narażając się na grzywnę w wysokości do 20.000 zł.
Strony internetowe obowiązkowe
Poza dematerializacją akcji, projekt nowelizacji KSH zakłada również wprowadzenie obowiązku prowadzenia stron internetowych przez spółki akcyjne i spółki komandytowo-akcyjne. Strony internetowe spółek będą pełnić funkcję środka komunikacji między spółką a akcjonariuszami. Wszelkie wymagane ogłoszenia spółki będą musiały być publikowane na stronie internetowej spółki w miejscu wydzielonym do komunikacji z akcjonariuszami.
Magdalena Bobowicz
