Od 1 stycznia 2021 r. spółki kapitałowe spełniające warunki określone w ustawie o CIT będą mogły skorzystać z zupełnie nowej formy opodatkowania – ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych (tzw. estońskiego CIT). Podatnicy, którzy zdecydują się na wybór opodatkowania w tej formie, powinni jednak pamiętać o kilku istotnych kwestiach.
Aktualizacja 12.10.2021
Projekt tzw. Polskiego Ładu przewiduje duże i korzystne zmiany w przepisach dotyczących estońskiego CIT, które pozwolą znacznie większej liczbie spółek na korzystanie z tej formy opodatkowania. Więcej szczegółów znajdziesz w artykule Estoński CIT – dla kogo od 2022 r.?
Zamów nasz kurs online "Jak zarabiać i nie płacić podatków – czyli ESTOŃSKI CIT w praktycznych przykładach"Z kursu dowiesz się m.in:
Zobacz program i zamów tutaj. |
Dochód z przekształcenia
Z estońskiego CIT będą mogły korzystać wyłącznie spółki kapitałowe, czyli spółki z o.o. i spółki akcyjne, o czym szerzej pisaliśmy w artykule Estoński CIT od 2021 r.– dla kogo?. W związku z tym wiele osób, które chciałyby skorzystać z tej formy opodatkowania, myśli o przekształceniu prowadzonej dotychczas jednoosobowej działalności gospodarczej bądź spółki osobowej w spółkę kapitałową lub nawet takie przekształcenie obecnie wdraża.
Mimo że ustawa o CIT nie wyklucza możliwości skorzystania z estońskiego CIT przez spółki, które powstały na skutek przekształcenia, to jednak takie przekształcenie może wiązać się z obowiązkiem ustalenia tzw. dochodu z przekształcenia. Dotyczy to spółek kapitałowych, których pierwszy rok podatkowy po przekształceniu jest jednocześnie pierwszym rokiem opodatkowania estońskim CIT.
Dochodem z przekształcenia jest nadwyżka wartości rynkowej składników majątku, ustalonej na dzień przekształcenia, ponad ich wartość podatkową ustaloną na ten dzień. Za wartość podatkową składników majątku należy przyjąć wartość niezaliczoną uprzednio w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów, jaka zostałaby przyjęta przez podatnika za taki koszt, gdyby składnik ten został przez niego odpłatnie zbyty.
Powyższe oznacza, że przed skorzystaniem z estońskiego CIT należy zwrócić szczególną uwagę, czy wybór opodatkowania w tej formie będzie wiązał się z powstaniem dodatkowego obciążenia podatkowego, a jeśli tak – to w jakiej wysokości. Może się bowiem okazać, że wysokość podatku od dochodu z przekształcenia będzie znacznie przekraczała korzyści wynikające ze zmiany zasad opodatkowania.
Obowiązek ponoszenia nakładów inwestycyjnych
Spółki kapitałowe, które wybiorą opodatkowanie w formie estońskiego CIT, będą miały obowiązek ponoszenia nakładów inwestycyjnych w wysokości większej o 15% (jednak nie mniejszej niż 20 tys. zł) w okresie 2 lat albo 33% (jednak nie mniejszej niż 50 tys. zł) w okresie 4 lat w stosunku do ustalonej na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego okres opodatkowania estońskim CIT wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3–8 Klasyfikacji Środków Trwałych (z wyłączeniem składników majątku służących głównie celom osobistym udziałowców albo akcjonariuszy lub członków ich rodzin).
Nie wszystkie inwestycje będą jednak mogły zostać uznane za nakłady inwestycyjne. Ustawa o CIT definiuje bowiem te nakłady jako faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki na nabycie fabrycznie nowych lub wytworzenie środków trwałych z grupy 3–8 Klasyfikacji Środków Trwałych (z wyłączeniem składników majątku służących głównie celom osobistym udziałowców albo akcjonariuszy lub członków ich rodzin) oraz opłaty leasingowe z tytułu umowy leasingu finansowego w części stanowiącej spłatę wartości początkowej tych środków trwałych.
Ewentualnie zamiast ponoszenia nakładów inwestycyjnych spółka może w okresie 2 lat ponieść wydatki na wynagrodzenia zatrudnionych osób fizycznych, z wyjątkiem udziałowców albo akcjonariuszy tego podatnika, w wysokości większej o 20% (jednak nie mniejszej niż 30 000 zł) w stosunku do kwoty takich wydatków poniesionych w roku podatkowym poprzedzającym opodatkowania estońskim CIT. Przy czym do wydatków na wynagrodzenia nie zalicza się wydatków, które na podstawie odrębnych przepisów obciążają bezpośrednio spółkę.
Brak spełnienia powyższych wymogów w zakresie nakładów inwestycyjnych oraz wydatków na wynagrodzenia będzie wiązał się z utratą prawa do korzystania z estońskiego CIT.
Ustalanie dochodu do opodatkowania
Podobnie jak w klasycznym CIT, w systemie estońskim opodatkowaniu również będzie podlegał dochód. Istotna różnica będzie się przejawiać jednak w sposobie jego ustalania.
Przypomnijmy, że dochodem w rozumieniu ustawy o CIT jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą. Natomiast w estońskim CIT opodatkowaniu będą podlegały:
- wysokość zysku netto w części, w jakiej zysk ten został uchwałą o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto przeznaczony do wypłaty udziałowcom albo akcjonariuszom lub na pokrycie strat powstałych w okresie poprzedzającym okres opodatkowania estońskim CIT;
- ukryte zyski;
- wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą;
- wartość przychodów i kosztów podlegających zgodnie z przepisami o rachunkowości zarachowaniu w roku podatkowym i uwzględnieniu w zysku (stracie) netto, które nie zostały uwzględnione w tym zysku (stracie) netto;
- w przypadku łączenia, podziału, przekształcenia lub wniesienia w drodze wkładu niepieniężnego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części – nadwyżka wartości rynkowej składników przejmowanego majątku lub wniesionego w drodze wkładu niepieniężnego ponad wartość podatkową tych składników;
- w przypadku spółki, która zakończyła opodatkowanie estońskim CIT – suma zysków netto osiągniętych w każdym roku podatkowym stosowania opodatkowania estońskim CIT w części, w jakiej te zyski nie były zyskami podzielonymi lub nie zostały przeznaczone na pokrycie straty.
Ukryte zyski
W systemie estońskim podatnicy powinni zwrócić szczególną uwagę na dochód z tzw. ukrytych zysków. Powszechne jest bowiem przekonanie, że dopóki udziałowcy spółki z o.o. lub akcjonariusze spółki akcyjnej nie wypłacają zysków, obowiązek podatkowy w ogólne nie powstanie. Tymczasem w związku ujęciem ukrytych zysków w definicji dochodu, opodatkowaniu będą podlegały również wszelkie świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne, wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk, których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec albo akcjonariusz lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio ze spółką lub z tym udziałowcem lub akcjonariuszem.
Za ukryty zysk może zostać uznana m.in. pożyczka udzielona przez spółkę wspólnikowi lub podmiotowi powiązanemu, wynagrodzenie z tytułu umorzenia lub zmniejszenia wartości udziałów czy równowartość zysku przeznaczonego na podwyższenie kapitału zakładowego.
Rezygnacja lub utrata prawa do korzystania z estońskiego CIT
Obowiązek podatkowy w systemie estońskim będzie mógł powstać również w momencie rezygnacji lub utraty prawa do korzystania z tej formy opodatkowania. Wynika to z faktu, że w takiej sytuacji suma zysków netto osiągniętych w każdym roku podatkowym opodatkowania estońskim CIT w części nieprzeznaczonej do podziału lub pokrycie straty stanowi dochód podlegający opodatkowaniu.
Oznacza to, że spółki, które w okresie opodatkowania estońskim CIT wypracowały wysoki zysk, w przypadku braku wypłaty tego zysku do wspólników nie unikną zapłaty tego podatku. W rzeczywistości odroczony zostanie jedynie moment postania obowiązku podatkowego.
Jesteś zainteresowany estońskim CIT i zastanawiasz się, czy warto skorzystać z tego rozwiązania? Więcej o opodatkowaniu CIT estońskim dowiesz się z naszego kursu Jak zarabiać i nie płacić podatków, czyli ESTOŃSKI CIT w praktycznych przykładach. Skontaktuj się też ze specjalistami Kancelarii PragmatIQ i przekonaj się, czy estoński CIT będzie dla Ciebie najlepszym rozwiązaniem.
Michał Markiewicz