Prowadzisz albo zamierzasz założyć spółkę jawną? Pamiętaj, że ma ona wiele wad, ale też i zalet. Poniżej przedstawiamy ich zestawienie. Sprawdź i sam oceń czy jest to spółka właśnie dla Ciebie!
Spółka jawna wady:
-
Obowiązek wpisu spółki do rejestru.
Spółka jawna podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, co wiąże się z koniecznością wniesienia opłaty sądowej.
-
Odpowiedzialność wspólników całym swoim majątkiem osobistym.
Odpowiedzialność wobec wierzycieli następuje w pierwszej kolejności z majątku spółki, a następnie z całego majątku osobistego wszystkich wspólników.
-
Konieczność opłacania składki zdrowotnej.
Wspólnicy spółki jawnej podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym. Składka na ubezpieczenie zdrowotne, w zalezności od formy opodatkowania dochodów ze spółki wybranej przez wspólników, wynosi 9% (skala podatkowa), 4,9% (podatek liniowy) lub ok. 300 zł/600 zł/1.000 zł w zależności od osiąganego przychodu (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych).
-
Ryzyko obowiązku zapłaty daniny solidarnościowej.
Jeżeli wspólnicy w odniesieniu do dochodów ze spółki jawnej wybrali opodatkowanie na zasadzie skali podatkowej lub podatkiem liniowym, ich dochody z tego tytułu wliczają się do podstawy opodatkowania daniną solidarnościową. Jeżeli łączne dochody wspólnika z tytułów podlegających opodatkowaniu daniną solidarnościową, w tym ze spółki jawnej, przekroczą 1 mln zł, od nadwyżki ponad taką wartość płacona jest danina liczona według stawki 4%, o czym piszemy więcej w artykule Danina solidarnościowa, czyli podatek dla najbogatszych.
Pomagamy zabezpieczać się przed sporami wspólnikow oraz skutecznie je rozwiązywać.
Spółka jawna zalety:
-
Podmiotowość prawna.
Sama spółka jest podmiotem praw i obowiązków. Może zatem zaciągać kredyty, inne zobowiązania, zawierać umowy.
-
Łatwość założenia.
Spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Do tego potrzebne jest jedynie zawarcie umowy spółki oraz wniosek o wpis do KRS wraz z wnioskiem o nadanie numeru REGON i NIP.
-
Niskie koszty założenia spółki.
Koszty związane są tylko z rejestracją spółki w KRS (opłata sądowa) oraz ewentualną pomocą prawnika.
-
Umowa spółki nie wymaga formy aktu notarialnego.
Wymaganą formą do zwarcia umowy spółki cywilnej jest forma pisemna. Spółka jawna może być także założona przez Internet.
-
Duża swoboda kształtowania postanowień umowy spółki.
Przepisy o spółce jawnej dają dużo swobody wspólnikom w kształtowaniu postanowień umowy spółki, dzięki czemu spółka jawna jest bardzo elastyczna.
-
Brak określenia minimalnych wkładów.
Przepisy nie stawiają wspólnikom wymogu wniesienia określonych minimalnych wkładów do spółki.
-
Jednokrotne opodatkowanie wspólników.
Spółka jawna opodatkowana jest tylko na poziomie wspólników, a nie na poziomie wspólników i spółki, jak ma to miejsce w przypadku np. spółki z o.o. Więcej o podatkach w spółce jawnej można przeczytać w artykule Jak opodatkowana jest spółka jawna i jej wspólnicy?
-
Możliwość wyboru ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Opcja ta opłacalna jest w przypadku ponoszenia przez spółkę niskich kosztów.
-
Możliwość skorzystania ze zwolnienia z VAT.
Wspólnicy mają wybór: mogą skorzystać albo zrezygnować ze zwolnienia z VAT w zależności od kosztów, jakie ponoszą.
-
Nieskomplikowane prowadzenie spraw spółki.
Prowadzenie spraw spółki jawnej należy do wszystkich wspólników (chyba, że umowa stanowi inaczej). Przepisy nie regulują sformalizowanego trybu podejmowania w spółce jawnej decyzji ani też nie wyznaczają szczególnie skomplikowanych obowiązków. Najczęściej większość czynności wspólnicy mogą podejmować samodzielnie bez udziału profesjonalnych doradców.
-
Brak konieczności prowadzenia pełnej księgowości.
Pełna księgowość spółek jawnych osób fizycznych jest konieczna tylko przy przekroczeniu limitu określanego w ustawie o rachunkowości (obecnie wynosi on równowartość 2.000.000 Euro). W przypadku gdy wspólnikami w spółce jawnej nie są tylko osoby fizyczne istnieje obowiązek prowadzenia pełnej księgowości dla spółki.
O tym, w jaki sposób spółka jawna może stać się podatnikiem CIT oraz o opodatkowaniu innych spółek prawa handlowego przeczytasz w artykule Opodatkowanie spółek od A do Z.
Uwzględniając wprowadzone w ramach polskiego ładu zmiany dotyczące składki zdrowotnej dla wspólników spółki jawnej, warto rozważyć przekształcenie w inną spółkę i przejście na opodatkowanie CIT estońskim, szczególnie jeżeli wspólnicy posiadają niewypłacone zyski z lat ubiegłych. Szczegółowo o wpływie Polskiego Ładu na spółki jawne piszemy w artykule Spółka jawna – co zrobić, żeby nie stracić na Polskim Ładzie?, natomiast o estońskim CIT dowiesz się z czytając nasze omówienie Estoński CIT – dlaczego warto?
Planujesz sukcesję swojego biznesu prowadzonego w formie spółki jawnej? Przeczytaj także: Czy można zapisać "udziały" w spółce osobowej kilku spadkobiercom? oraz Śmierć wspólnika – czy powoduje rozwiązanie spółki?
Magdalena Bobowicz, Paweł Skurzyński
