Udziały (akcje) objęte za gotówkę
Często zdarza się, że udziały lub akcje spółek kapitałowych obejmowane są za wkład gotówkowy. W klasycznej sytuacji wartość nominalna, otrzymywanych przez wnoszącego wkład, udziałów lub akcji równa jest ich wartości rynkowej. Czynność ta jest więc neutralna podatkowo, w szczególności nie powoduje powstania przychodu do opodatkowania.
A co w sytuacji kiedy obejmowane za gotówkę udziały posiadają wyższą realną wartość niż wkład wspólnika?
Objęcie udziałów (akcji) po cenie niższej niż ich wartość rynkowa
Według Nas - doradców z Kancelarii PragmatIQ w sytuacji, w której udziały (akcje) obejmowane są po cenie niższej niż ich wartość rynkowa występuje w odpowiedniej wysokości nadwyżka. Nie stanowi ona jednak realnego przysporzenia po stronie wnoszącego wkład gotówkowy. Jest ona hipotetyczną wartością, która staje się rzeczywistym przysporzeniem dopiero w momencie sprzedaży tych udziałów (akcji). Na co powinien zwrócić uwagę mniejszościowy udziałowiec przy sprzedaży udziałów w sp. z o.o. dowiesz się w artykule Jak sprzedać udziały mniejszościowe w spółce?
Powstanie przychodu w momencie objęcia udziałów (akcji)
Organy podatkowe nie zgadzają się jednak z takim poglądem i wydają niekorzystne dla podatników interpretacje indywidualne, którzy swoich racji muszą dochodzić w sądach. Stoją one bowiem na stanowisku, że w opisywanej sytuacji powstaje przychód do opodatkowania i to już w momencie objęcia tych udziałów (akcji). Nadwyżka pomiędzy wartością rynkową a nominalną wydanych udziałów (akcji) jest według organu faktycznym przysporzeniem podatnika i stanowi przychód z innych źródeł.
Warto zauważyć, że taki tok interpretacji przepisów podatkowych doprowadza do podwójnego opodatkowania: na etapie objęcia udziałów (akcji) oraz w przypadku ich sprzedaży.
Brak przychodu na moment objęcia udziałów (akcji)
Po otrzymaniu podobnej, nieprzychylnej interpretacji indywidualnej dla jednego z Naszych klientów, odnieśliśmy sukces w WSA (wyrok prawomocny, sygn. I SA/Po 904/16). Sąd zgodził się z reprezentowaną przez PragmatIQ wykładnią.
Za brakiem powstania przychodu przemawia przede wszystkim treść art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT wskazująca na moment określenia wydatków i kwalifikacji ich jako KUP dopiero w momencie odpłatnego zbycia udziałów (akcji), a także zmienna wartość ceny rynkowej (zgodnie z przyjętą przez organ interpretacją mogłaby się ona przyczynić nawet do powstania uprzednio opodatkowanej straty w momencie sprzedaży).
Planujesz objęcie udziałów lub akcji o wartości niższej niż rynkowa? A może otrzymałeś już nieprzychylną dla Ciebie interpretację indywidualną? Nic straconego! Odezwij się do Nas!
Dominika Widła