Jedną w najważniejszych zalet spółki z o.o. jest brak odpowiedzialności jej wspólników za zobowiązania spółki. Zasada ta nie ma jednak zastosowania do członków zarządu spółki, którzy w pewnych sytuacjach mogą odpowiadać prywatnym majątkiem za te zobowiązania. A jak ta odpowiedzialność wygląda w innych państwach?
Limited Company (Ltd) w Wielkiej Brytanii
Odpowiednikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Wielkiej Brytanii jest Limited Company. Spółka Ltd podobnie jak sp. z o.o. pozwala na wyłączenie odpowiedzialności jej wspólników za zobowiązania spółki, a ponadto w większym zakresie, niż sp. z o.o., chroni prywatny majątek członków jej zarządu. Brytyjskie przepisy regulujące zasady działania spółki Ltd nie mają odpowiednika art. 299 Kodeksu spółek handlowych, który w pewnych sytuacjach przewiduje odpowiedzialność członka zarządu za zobowiązania spółki. W związku z tym członek zarządu spółki Ltd co do zasady nie ryzykuje utraty prywatnego majątku w przypadku niepowodzenia biznesu prowadzonego przez spółkę Ltd. Czy w związku z tym majątek członków zarządu spółki Ltd jest w 100% bezpieczny?
Niestety nie zawsze. W pewnych sytuacjach członek zarządu spółki Ltd może zostać pociągnięty do odpowiedzialności, którą ponosić będzie prywatnym majątkiem. Z taką sytuacją możemy mieć do czynienia w razie nierzetelnej działalności członka zarządu. W przypadku gdy spółka Ltd znajduje się w stanie zagrażającym jej wypłacalności zarząd jest zobowiązany do niezaciągania dodatkowych zobowiązań, których spółka nie będzie w stanie spłacić, oraz do nieuprzywilejowywania żadnych wierzycieli spółki przy spłacie jej zobowiązań. W przypadku stanu zagrożenia dla wypłacalności spółki zarząd nie może także wypłacać dywidendy wspólnikom spółki oraz dysponować majątkiem spółki poniżej jego wartości. Za naruszenie powyższych obowiązków członek zarządu może zostać pociągnięty do odpowiedzialności prywatnym majątkiem oraz może wobec niego zostać orzeczony zakaz powoływania na stanowisko członka zarządu spółki Ltd.
Limited Liability Company (LLC) w USA
W USA odpowiednikiem sp. z o.o. jest Limited Liability Company. Podobnie jak w przypadku sp. z o.o. i spółki Ltd największą zaletą spółki LLC jest ochrona prywatnego majątku wspólników spółki. Również w USA nie ma odpowiednika art. 299 Kodeksu spółek handlowych, dot. odpowiedzialności zarządu za zobowiązania spółki, a więc także w spółce LLC członkowie jej zarządu nie ryzykują utraty prywatnego majątku. Nie jest to jednak zasada bezwzględna.
Na członkach zarządu spółki LLC spoczywa jedynie obowiązek lojalności wobec spółki. Tylko w przypadku naruszenia tego obowiązku, członek zarządu może zostać pozwany przez spółkę i zobowiązany do naprawienia szkody jaką spółka poniosła w związku z jego nielojalnym działaniem. Członek zarządu może ponosić odpowiedzialność prywatnym majątkiem, jeżeli w trakcie postępowania zostanie wykazane, że w wyniku nadużycia lub rażącego niedbalstwa członka zarządu, spółka LLC poniosła szkodę. Z taką sytuacją możemy mieć do czynienia np. w przypadku wykorzystania informacji, którą członek zarządu otrzymał pełniąc obowiązki członka zarządu spółki dla uzyskania prywatnych korzyści.
Wskazana powyżej odpowiedzialność członka zarządu będzie jedynie teoretyczna w przypadku gdy członek zarządu spółki LLC będzie jednocześnie jej jedynym wspólnikiem. W takiej sytuacji członek zarządu spółki LLC może być spokojny, gdyż praktycznie nigdy nie zostanie pociągnięty do odpowiedzialności w związku z pełnieniem funkcji członka zarządu spółki LLC.
Chcesz wiedzieć jak założyć spółkę z o.o., a także jak dokonywać w niej zmian? Sprawdź nasze książki, w których znajdziesz niemal 1000 pytań i odpowiedzi na temat spółki z o.o.!
Alternatywa dla spółki z o.o.?
Spółki LLC i Ltd mogą być wykorzystywane dla prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Pozwalają one na ochronę majątku prywatnego wspólników spółki i zwiększają zakres ochrony majątku członków zarządu tych spółek, w porównaniu do spółki z o.o. Jednak nawet będąc członkiem zarządu spółki LLC czy Ltd należy zawsze czuwać nad rzetelnym prowadzeniem spraw spółki, by nie narazić się na odpowiedzialność prywatnym majątkiem.
Więcej o odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o. i S.A. przeczytasz w artykule Odpowiedzialność członków zarządu – jakie są różnice między spółką z o.o. a akcyjną
Kacper Ziniak
