Polskie firmy dokonujące płatności za granicę mają w niektórych przypadkach obowiązek potrącić od wypłaty i wpłacić do Urzędu Skarbowego podatek dochodowy. Skutkiem niedopełnienia obowiązków może być konieczność poniesienia ciężaru podatku.
Podatek od wypłat za granicę, czyli podatek u źródła
Tak zwany podatek u źródła (WHT) to specyficzna forma podatku, nałożonego na należności wypłacane na rzecz zagranicznych podmiotów, tj. niemających siedziby w Polsce. Podatnikiem jest podmiot otrzymujący płatność, jednak dokonujący wypłat pełni rolę płatnika podatku. Oznacza to, że obowiązek właściwego rozliczenia podatku spoczywa na polskiej spółce dokonującej płatności za granicę.
Do pobrania podatku u źródła obowiązane są osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą oraz spółki – dokonujący wypłat z następujących tytułów:
- odsetki,
- prawa autorskie,
- należności licencyjne,
- dywidendy,
- usługi: doradcze, księgowe, badania rynku, prawne i reklamowe.
Stawki podatku w zależności od rodzaju płatności różnią się od siebie.
Jak uniknąć podatku u źródła
Przepisy dotyczące podatku u źródła stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO) zawartych pomiędzy Polską a innymi państwami. W związku z tym, jeżeli płatność jest dokonywana do podmiotu będącego rezydentem państwa, z którym Polska zawarła UPO, to podatek u źródła może być znacząco niższy lub w ogóle nie wystąpić.
Umowy wskazują bowiem, na które rodzaje płatności może być nałożony podatek u źródła, a w niektórych przypadkach dodatkowo przewidują maksymalną stawkę podatku (z reguły 5% lub 10%).
Do zastosowania postanowień UPO nie wystarczy jednak sam fakt, że kontrahent jest rezydentem państwa, z którym Polska zawarła umowę. Podmioty dokonujące wypłat, na które polskie przepisy nakładają podatek u źródła, muszą posiadać ważny certyfikat rezydencji zagranicznego kontrahenta, aby zastosować zwolnienie lub stawkę wynikającą z UPO.
Na dodatek, konieczne jest dokonanie weryfikacji dokumentów kontrahenta w celu zweryfikowania prawdziwości danych z certyfikatu i dochowania należytej staranności.
Skutki braku certyfikatu
W przypadku, gdy zagraniczny kontrahent nie dostarczy certyfikatu rezydencji, konieczne jest dokonanie zapłaty podatku u źródła bez stosowania postanowień UPO. Z uwagi na to, że polska spółka zobowiązana jest do obliczenia i potrącenia należnej kwoty podatku, faktyczna wypłata dla kontrahenta powinna być pomniejszona o potrącony podatek.
W praktyce jednak dość często dochodzi do sytuacji, w której to na polskich firmach będących płatnikiem spoczywa ciężar ekonomiczny, tj. poniesienie kosztu podatku.
Taka sytuacja może wynikać wprost z zawartej z zagranicznym kontrahentem umowy lub niedostatecznego uregulowania kwestii zapłaty podatku.
Ponoszenie ciężaru ekonomicznego podatku przez płatnika jest prawnie dopuszczalne jednak, należy dokonać „ubruttowienia” wypłacanej kwoty. Wiąże się to z faktem, że podatek sfinansowany przez płatnika jest formalnie częścią przychodu podatnika, a tym samym należy dodatkowo wyliczyć podatek od podatku.
Przykład
XYZ sp. z.o.o nabywa usługi reklamowe w kwocie 100 tys. zł od podmiotu mającego siedzibę w Irlandii. Kontrahent nie dostarczył certyfikatu rezydencji, a zgodnie z umową powinien otrzymać przelew na pełną kwotę, bez potrącania podatku u źródła w wysokości 20% (20.000 zł).
XYZ sp. z o.o. musi tym samym sfinansować podatek u źródła w następującej wysokości.
Podstawa opodatkowania: 100.000 zł / (1-0,2) = 125.000 zł (ubruttowienie kwoty);
Należny WHT: 20% x 125.000 zł = 25.000 zł (podatek do zapłaty).
Zmiany w podatku u źródła
W 2018 r. zasady poboru podatku u źródła zostały znacząco zmodyfikowane. Przede wszystkim dodany został próg 2 mln zł wypłat na kontrahenta w roku podatkowym, po przekroczeniu którego sam certyfikat nie wystarczy, aby nie pobierać podatku u źródła. Stosowanie nowych przepisów jest jednak nieustanie odraczane. Obecnie wiadomo, że pozostaną one wyłączone do 31 Grudnia 2021 r.
Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Finansów planowana jest kolejna nowelizację przepisów o WHT.
Rozumiemy, że nadchodzące zmiany w podatku u źródła mogą stanowić wyzwanie dla wielu przedsiębiorców. Jako specjaliści trzymamy dla Państwa rękę na pulsie – zapraszamy do kontaktu.
Adrian Górnik
Paweł Malewski
