Jednym z założeń tzw. Polskiego Ładu w obszarze podatków dochodowych jest wprowadzenie specjalnej ulgi podatkowej dla osób przenoszących swoją rezydencję podatkową z zagranicy do Polski (tzw. ulgi na powrót). Dowiedz się więcej o szczegółach tej ulgi!
Rezydencja podatkowa – czym jest i co oznacza?
Posiadanie w Polsce rezydencji podatkowej jest równoznaczne z podleganiem w naszym kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w zakresie całości osiąganych dochodów. Oznacza to, że polscy rezydenci podatkowi, co do zasady, muszą rozliczać się w Polsce również z dochodów osiąganych za granicą. Z kolei osoby niebędące rezydentami Polski opodatkowują na krajowych zasadach wyłącznie dochody tutaj osiągnięte.
Za podatnika mającego nieograniczony obowiązek podatkowy (miejsce zamieszkania) w Polsce można uznać osobę, która spełnia jedno z poniższych kryteriów:
- posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
- przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Jak zatem wynika z powyższych warunków, nieograniczony obowiązek podatkowy może zostać stwierdzony nawet w przypadku osoby niemieszkającej na stałe w Polsce, jeżeli łączą tę osobę z Polską silniejsze niż z innym krajem więzi osobiste lub gospodarcze (np. posiada w Polsce najbliższą rodzinę, prowadzi działalność gospodarczą).
Trzeba jednak zaznaczyć, że posiadanie polskiej rezydencji podatkowej nie oznacza, że wszystkie zagraniczne dochody będą ostatecznie opodatkowane w Polsce. Doprowadziłoby to bowiem do sytuacji, w której od tych samych dochodów trzeba by było odprowadzić podatek w dwóch państwach – w Polsce i w państwie osiągnięcia dochodu. Problem podwójnego opodatkowania jest rozwiązywany w ramach umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę z innymi krajami i terytoriami (obecnie Polska ma podpisanych 90 takich umów). Dzięki nim, w przypadku niektórych kategorii dochodów, Polska całkowicie zrzeka się prawa do opodatkowania, a w przypadku innych pozwala np. na odliczenie od polskiego podatku danin zapłaconych za granicą.
Ulga na powrót – zachęta do zmiany rezydencji podatkowej
Opublikowany pod koniec lipca, a zaktualizowany we wrześniu, projekt zmian w podatkach dochodowych w ramach tzw. Polskiego Ładu zakłada wprowadzenie ulgi w PIT dla osób, które zdecydują się przenieść rezydencję podatkową z zagranicy do Polski. Konieczne do skorzystania z odliczenia w danym roku jest jednak spełnienie kilku warunków:
- posiadanie przez cały rok miejsca zamieszkania i nieograniczonego obowiązku podatkowego na terytorium Polski – biorąc pod uwagę definicję osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce, wystarczające powinno być spełnienie jednego z dwóch przytoczonych wyżej kryteriów (przebywanie przez 183 dni w roku lub posiadanie ośrodka interesów życiowych);
- uzyskiwanie dochodów z określonych źródeł tj. z pracy najemnej (np. umowa o pracę), umów zlecenia lub działalności gospodarczej opodatkowanej wg skali, podatkiem liniowym, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub podatkiem od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP BOX);
- posiadanie rezydencji podatkowej innego kraju przez co najmniej 3 pełne lata kalendarzowe poprzedzające rok przeniesienia jej do Polski, udokumentowane certyfikatem rezydencji lub innym dowodem.
We wrześniowej wersji projektu pojawił się także warunek dotyczący posiadania obywatelstwa Polski, państwa członkowskiego UE, EOG lub Szwajcarii, lub Karty Polaka. Warunek ten można jednak pominąć, jeżeli podatnik miał miejsce zamieszkania:
- na terytorium UE, EOG, Szwajcarii, Australii, Chile, Izraela, Japonii, Kanady, Meksyku, Nowej Zelandii, Korei Południowej, Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej lub USA – przez przynajmniej 3 pełne lata kalendarzowe przed przeniesieniem rezydencji do Polski, lub
- przed okresem zamieszkania poza Polską (przynajmniej 3-letnim) miał miejsce zamieszkania w Polsce przez co najmniej 5 lat kalendarzowych.
Zaznaczyć należy, że modyfikacji uległ także mechanizm rozliczania ulgi. Pierwotnie (wg projektu lipcowego) w ramach ulgi możliwe było pomniejszenie podatku należnego o 50% podatku zapłaconego w roku poprzednim przez kolejne 4 lata. Czteroletni okres obowiązywania ulgi (liczony od roku przeniesienia rezydencji lub roku następnego) został zachowany, jednakże nowy projekt zakłada już nie odliczenie od podatku, a zwolnienie z opodatkowania wskazanych kategorii przychodów. Co więcej, wprowadzony został limit zwolnienia, który ma wynieść 85.528 zł rocznie. Ponadto, limit ten będzie wspólny dla ulgi na powrót i ulgi dla młodych, o której pisaliśmy w artykule Zerowy PIT poniżej 26 lat – jak korzystnie zatrudniać młodych?
Ulga będzie mogła zostać zastosowana tylko raz. Nie będzie zatem możliwa sytuacja, w której podatnik przeniesie rezydencję do Polski np. na 4 lata, skorzysta w tym czasie z ulgi, następnie wyprowadzi się za granicę na kolejne 3 lata, by ponownie wrócić do Polski w celu skorzystania z ulgi po raz drugi.
Mimo gruntownej zmiany pierwotnych założeń, ulga na powrót może okazać się atrakcyjną zachętą dla osób planujących przeprowadzkę do Polski. Trzeba jednak pamiętać, że nie dotyczy ona osób już mieszkających w Polsce. Dla nich zmiany wprowadzone w ramach Polskiego Ładu mogą się okazać natomiast dość niekorzystne. W takiej sytuacji, ciekawym, a co najważniejsze opłacalnym rozwiązaniem może być założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Więcej na ten temat przeczytasz na naszym portalu spolkazoo.net w artykule Spółka z o.o. rozwiązaniem na Polski Ład?
Ulga na powrót także dla cudzoziemców?
Po opublikowaniu lipcowego projektu ustawy, duże kontrowersje w zakresie ulgi na powrót wzbudził brak warunku posiadania polskiego obywatelstwa. W nowej wersji Polskiego Ładu pojawia się co prawda kryterium obywatelstwa, jednakże dotyczy ono większości państw Europy, a nie tylko Polski. Ponadto, spełnienie tego warunku nie jest bezwzględnie konieczne, bowiem zamiennie można zastosować kryterium miejsca zamieszkania we wskazanych państwach (przez 3 lata) lub wcześniejszego zamieszkiwania w Polsce (przez 5 lat). Zatem mimo wprowadzonych w projekcie zmian, z ulgi na powrót będą mogli korzystać nie tylko Polacy, ale także cudzoziemcy.
Należy jednak zaznaczyć, że projekt zmian podatkowych w ramach Polskiego Ładu, znajduje się obecnie na początku procesu legislacyjnego w Sejmie, w związku z czym ostateczny kształt przepisów może różnić się od zaprezentowanego w projekcie. Zespół Kancelarii PragmatIQ na bieżąco śledzi proces legislacyjny. Zapraszamy także do odwiedzenia specjalnej zakładki na naszej stronie, poświęconej zagadnieniom Polskiego Ładu.
Krzysztof Kaczmarek
