W projekcie ustawy wprowadzającej tzw. Polski Ład przewidziane zostało nowe rozwiązanie zaadresowane do podmiotów, które nie ujawniły organom podatkowym i tym samym nie opodatkowały swoich dochodów. Obecnie takie dochody zasadniczo są opodatkowane według stawki 75%, jednak w przypadku ich dobrowolnego ujawnienia w 2022 r. możliwe będzie skorzystanie z ryczałtu wynoszącego 8%.
Główne założenia przejściowego podatku dochodowego
Przejściowy podatek dochodowy (a właściwie ryczałt) będzie obowiązującym przez ograniczony czas rozwiązaniem pozwalającym na preferencyjne opodatkowanie niezadeklarowanego dochodu stawką 8% w przypadku jego dobrowolnego ujawnienia. Warunkiem zastosowania tej stawki będzie złożenie w okresie od 1 lipca 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. przez zainteresowany podmiot stosownego wniosku, w którym wskaże on źródło powstania dochodu, sposób jego uzyskania oraz wysokość, a także kwotę przejściowego podatku dochodowego. Wniosek ten będzie podlegał opłacie w wysokości 1% ukrytego dochodu, jednak nie niższej niż 1 tys. zł i nie wyższej niż 30 tys. zł.
Kto skorzysta na przejściowym podatku dochodowym
Na nowym rozwiązaniu skorzystają podatnicy podatku dochodowego, którzy mimo takiego obowiązku nie zadeklarowali w Polsce dochodów do opodatkowania tym podatkiem. Dotyczy to w szczególności:
- nieujawnienia tych dochodów,
- nieujawnienia źródła powstania tych dochodów,
- przeniesienia za granicę lub posiadania za granicą kapitału w jakiejkolwiek formie (w tym w zagranicznej jednostce kontrolowanej),
- stosowania postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w sposób niezgodny z kontekstem użycia postanowień tych umów, z ich celem oraz zamiarami państw-stron tych umów,
- nierzeczywistej rezydencji podatkowej,
- osiągnięcia innej niż wymieniona w pkt 1–5 korzyści podatkowej w rozumieniu ordynacji podatkowej.
Wniosek o opodatkowanie przejściowym podatkiem dochodowym będą mogli również złożyć płatnicy zobowiązani do poboru podatku dochodowego od powyższych dochodów. Z planowanej abolicji nie skorzystają natomiast podatnicy i płatnicy innych podatków, w tym podatku od towarów i usług, podatku od czynności cywilnoprawnych czy podatku od spadków i darowizn.
Przejściowy podatek dochodowy a wszczęcie kontroli lub postępowania podatkowego
Zgodnie z projektem przejściowy podatek dochodowy nie będzie miał zastosowania do podatników i płatników objętych na dzień złożenia wniosku postępowaniem podatkowym, kontrolą podatkową lub kontrolą celno-skarbową, których przedmiotem są niezadeklarowane dochody. Ponadto stosowanie przejściowego podatku dochodowego będzie wyłączone w przypadku dochodów, które powstały w wyniku popełnienia przestępstwa. Analogicznie będzie w przypadku dochodów powstałych w wyniku popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że jednocześnie ze złożeniem wniosku o opodatkowanie przejściowym podatkiem dochodowym zostanie złożone zawiadomienie o popełnieniu tego czynu zabronionego (tzw. czynny żal).
Wniosek o opodatkowane przejściowym podatkiem dochodowym a termin przedawnienia
Co również istotne, złożenie wniosku będzie powodowało przerwanie biegu terminu przedawnienia prawa do ustalenia lub określenia zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od dochodu zgłoszonego do opodatkowania. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia będzie on biegł na nowo od dnia następującego po dniu złożenia wniosku. Oznacza, że składając wniosek, podatnik lub płatnik powinien liczyć się z tym, iż w razie niekorzystnego rozstrzygnięcia sprawy przez organ podatkowy (np. pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia) nie tylko ujawni swój dochód i narazi się na jego opodatkowanie na standardowych, niekorzystnych zasadach, ale także przerwie bieg terminu przedawnienia. Dzięki temu organy podatkowe zyskają kolejne kilka lat na wydanie decyzji ustalającej lub określającej zobowiązanie podatkowe.
Pewnym ograniczeniem wspomnianego wyżej ryzyka będzie możliwość wystąpienie o opinię do Rady do Spraw Repatriacji Kapitału (w tym również w sposób anonimowy). Jednakże opłata za wydanie takiej opinii będzie wynosiła 50 tys. zł, co sprawia, że z opcji tej prawdopodobnie skorzystają nieliczni podatnicy.
Projekt ustawy znajduje się obecnie w fazie konsultacji. Specjaliści z Kancelarii PragmatIQ na bieżąco śledzą proces legislacyjny. W kolejnych artykułach będziemy informować o wszelkich zmianach, które pojawią na dalszych jego etapach.
Michał Markiewicz
