Przez ostatnie lata posiadanie udziałów w kilku spółkach osobowych zobowiązywało wspólników do odprowadzania składki zdrowotnej od każdej takiej spółki. Od początku 2022 roku wspólnicy spółek komandytowych i jednoosobowych spółek z o.o. mogą korzystać z wyjątku od tej reguły.
Aktualizacja: 26 stycznia 2024 r.
Co się zmieniło się w zakresie składki zdrowotnej od 2022 roku?
Jednym z bardziej dyskusyjnych obszarów wprowadzonych od 1 stycznia 2022 r. w ramach polskiego ładu są zmiany w zakresie składki zdrowotnej.
Do końca 2021 r. wszyscy przedsiębiorcy, zarówno prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, jak i będący wspólnikami w spółkach osobowych i jednoosobowych spółkach z o.o., opłacali składkę zdrowotną od każdego rodzaju działalności. Składka była obliczana w wysokości 9% wartości 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (w 2021 r. składka wynosiła 381,81 zł miesięcznie).
Wraz z początkiem 2022 roku wprowadzono spore zmiany w zakresie wyliczania składki zdrowotnej. Dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, a także wspólników spółek transparentnych podatkowo (tj. jawnych, partnerskich, cywilnych) podstawą obliczenia składki jest faktyczny dochód (w przypadku opodatkowania wg skali podatkowej lub podatkiem liniowym) lub przychód (w przypadku opodatkowania ryczałtem).
Odmienny sposób obliczania składki zdrowotnej dotyczy wspólników spółek komandytowych oraz jednoosobowych spółek z o.o., jednoosobowych spółek akcyjnych bądź jednoosobowych spółek prostych spółek akcyjnych. Wspólnicy w tych spółkach osiągają bowiem, w rozumieniu przepisów podatkowych, przychody z kapitałów pieniężnych, a nie z działalności gospodarczej. W ich przypadku, składkę pozostawiono w formie zryczałtowanej, naliczanej jednak od wyższej niż dotąd podstawy. Składkę wylicza się wg stawki 9% od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego przez GUS za IV kwartał roku poprzedniego. W 2023 roku miesięczne obciążenie z tego tytułu wynosi 626,93 zł (9% liczone od podstawy 6 965,94 zł), nastomiast w roku 2024 już 699,11 zł (9% liczone od podstawy 7 767,85 zł).
Spółka komandytowo-akcyjna a ZUS
W roku 2022 wspólnicy spółki komandytowo-akcyjnej (zarówno komplementariusze jak i akcjonariusze) nie płacą z tego tytułu żadnych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Jest to duża zaleta tego typu spółki. Więcej na jej temat piszemy w artykule Spółka komandytowo-akcyjna a Polski Ład – wady i zalety.
Ale zgodnie z uchwaloną w czerwcu 2022 r. nowelizacją Polskiego Ładu (tzw. Polski Ład 2.0.), od 1 stycznia 2023 r. komplementariusze spółek komandytowo-akcyjnych również zostaną objęci ubezpieczeniami społecznymi i zdrowotnym. Więcej na temat Polskiego ładu 2.0 piszemy więcej w artykule Polski Ład – kolejne zmiany w PIT i składce zdrowotnej.
Czy przy składce zdrowotnej występuje zbieg tytułów?
Zgodnie z przepisami, składkę zdrowotną należy wpłacać z tytułu każdej spółki, w której jest się wspólnikiem. Nie dochodzi do zbiegu tytułów, tak jak ma to miejsce w przypadku składek na ubezpieczenie społeczne.
W praktyce oznacza to zatem, że jeżeli ktoś posiada kilka spółek komandytowych i/lub jednoosobowych spółek z o.o. (bądź akcyjnych) – od każdej z nich jest zobowiązany zapłacić składkę zdrowotną w wysokości 626,93 zł miesięcznie.
Zasada ta jest szczególnie dotkliwa właśnie dla wspólników posiadających udziały w kilku, czy nawet kilkunastu różnych spółkach.
Wykorzystaj 100% możliwości jakie daje spółka z o.o. Sprawdź nasze książki, w których znajdziesz ponad 1000 pytań i odpowiedzi na temat spółki z o.o.!
Czy można płacić tylko jedną składkę zdrowotną od kilku spółek?
Wprowadzone w 2022 roku zmiany w przepisach nakreśliły pewien wyjątek od wskazanej zasady, dzięki czemu przy spełnieniu pewnych warunków możliwe jest opłacenie tylko jednej składki bez względu na liczbę spółek.
Taka możliwość występuje w sytuacji, w której wspólnik spółki komandytowej lub jednoosobowej spółki z o.o. (bądź akcyjnej) prowadzi równocześnie działalność gospodarczą w formie jednoosobowej lub w ramach spółki transparentnej podatkowo (jawnej, partnerskiej, cywilnej).
Potwierdzenie tego wyjątku przedstawił również ZUS w wydanych objaśnieniach. Zgodnie z ich treścią, jeżeli wspólnik kilku spółek komandytowych i/lub jednoosobowych sp. z o.o. jednocześnie prowadzi działalność, z której osiąga dochody opodatkowane wg skali podatkowej, podatkiem linowym lub ryczałtem (JDG, spółka jawna, cywilna, partnerska), to od wszystkich tych spółek płaci tylko jedną dodatkową składkę w wysokości 9% przeciętnego wynagrodzenia.
Takie stanowisko znajduje również potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez ZUS, np. w interpretacji z dnia 21 marca 2022 r., sygn. DI/100000/43/276/2022.
Przykładowo, osoba będąca wspólnikiem w 5 spółkach komandytowych, 2 jednoosobowych sp. z o.o. oraz spółce cywilnej, płaci jedną składkę zdrowotną zależną od dochodów (przychodów) ze spółki cywilnej i jedną składkę w kwocie równej 626,93 zł, z tytułu udziału w pozostałych 7 spółkach.
Co ważne, ograniczenie liczby płaconych składek zdrowotnych nie wymaga, by dodatkowa działalność przynosiła dochody. W przypadku osiągania z jej tytułu strat, składka zdrowotna będzie ustalona na minimalnym poziomie, tj. 9% minimalnego wynagrodzenia (w 2023 r. jest to 314,10 zł miesięcznie). Jest to rozwiązanie opłacalne nawet dla osób będących wspólnikami tylko dwóch spółek. Bazując na wysokości składek w 2023 r., taka osoba zapłaci wówczas składkę zdrowotną w łącznej wysokości 941,03 zł (314,10 zł minimalnej składki z dodatkowej działalności + 626,93 zł pojedynczej składki od obu spółek). W przypadku nieprowadzenia dodatkowej działalności należna składka wyniesie 1.253,86 zł (po 626,93 zł od każdej spółki).
Warto zwrócić uwagę, że od 1 stycznia 2023 r. ubezpieczeniami społecznymi i zdrowotnym objęci będą również komplementariusze spółek komandytowo-akcyjnych. Będą oni mogli jednak korzystać z omówionych wyżej preferencji na takich samych zasadach, jak wspólnicy spółek komandytowych i jednoosobowych spółek z o.o. Co więcej, ZUS wydał ostatnio interpretację, w której wskazuje, że akcjonariusze spółek komandytowo-akcyjnych są także zobowiązani do opłacania składek ZUS. Więcej na ten temat piszemy w artykule Składki ZUS również dla akcjonariuszy S.K.A.?
O najważniejszych kwestiach związanych z Polskim Ładem informujemy na naszych stronach Komandytowa.pl oraz Doradzamy.to. W przypadku wszelkich pytań zachęcamy do kontaktu z naszymi Specjalistami.
Kinga Marosz
