Prosta spółka akcyjna jest nowoczesną spółką kapitałową, która została wprowadzona do polskiego porządku prawnego przede wszystkim jako odpowiedź na potrzebę stworzenia elastycznego podmiotu prawnego dedykowanego innowacyjnym projektom. Prosta spółka akcyjna łączy bowiem w sobie zalety ograniczonej odpowiedzialności znanej ze spółki z o.o. i spółki akcyjnej, z dużą swobodą kształtowania stosunków wewnątrz spółki, nieznaną tym spółkom.
Prosta spółka akcyjna a działalność innowacyjna
Główną ideą, która stała za wprowadzeniem do kodeksu spółek handlowych nowego typu spółki czyli prostej spółki akcyjnej, była chęć stworzenia podmiotu dedykowanego jednostkom prowadzącym innowacyjną działalność - tzw. start-upom. To założenie zostało zrealizowane poprzez wprowadzenie szeregu ułatwień i nowych rozwiązań, które z jednej strony pozwalają na pozyskanie zewnętrznego finansowania (np. poprzez wprowadzenie do spółki zewnętrznych inwestorów), a z drugiej strony na zachowanie kontroli nad spółką przez jej założycieli i pomysłodawców. Jest to szczególnie ważne w wypadku spółek działających w branży nowych technologii, gdzie założyciele wnoszą do spółki swoją pracę oraz know-how, lecz w większości wypadków potrzebują dodatkowych funduszy, żeby rozwinąć biznes. Rozwiązania prawne, których wprowadzenie umożliwia konstrukcja prostej spółki akcyjnej, pozwalają na elastyczne kształtowanie relacji pomiędzy inwestorami a pomysłodawcami.
Prosta spółka akcyjna a inne rodzaje działalności
Choć prosta spółka akcyjna została stworzona głównie z myślą o podmiotach z branży nowych technologii, to doskonale sprawdzi się również w innych rodzajach działalności, takich jak działalność usługowa czy produkcyjna. Poniżej przedstawiono kluczowe atuty prostej spółki akcyjnej, świadczące o jej uniwersalnym charakterze.
Prosta spółka akcyjne – największe zalety
1. Minimalny kapitał akcyjny oraz wkłady do spółki w postaci świadczenia pracy i usług
Ogromnym atutem prostej spółki akcyjnej jest wysokość jej minimalnego kapitału akcyjnego, który wynosi 1 zł. Wkłady na pokrycie kapitału akcyjnego, muszą zostać wniesione w terminie 3 lat od momentu zarejestrowania spółki. Oznacza to, że możliwe jest założenie spółki bez dużego nakładu finansowego. Co więcej, wkładem do prostej spółki akcyjnej może być świadczenie pracy i usług. Wkłady te nie podwyższają kapitału akcyjnego, jednak objęte za nie akcje dają takie same uprawnienia, jak akcje objęte za wkłady pieniężne. Takie rozwiązanie pozwala pogodzić interesy wspólników – inwestorów, którzy wnoszą do spółki głównie kapitał oraz wspólników – pomysłodawców, którzy są twórcami pomysłu biznesowego.
2. Szybki start oraz zakończenie biznesu
Prosta spółka akcyjna może zostać założona przez Internet w systemie S24. Rozwiązanie to pozwala na ograniczenie czasu potrzebnego do rejestracji spółki oraz kosztów z tym związanych (brak konieczności zawarcia umowy spółki w formie aktu notarialnego u notariusza).
Z założenia uproszczone zostało również zakończenie działalności gospodarczej prowadzonej przez spółkę. Jest to możliwe dzięki wprowadzeniu rozwiązania polegającego na przejęciu całego majątku prostej spółki akcyjnej przez wskazanego akcjonariusza. To rozwiązanie ma na celu uniknięcie długotrwałej procedury likwidacyjnej, której przeprowadzenie jest obligatoryjne w innych spółkach kapitałowych.
3. Akcje założycielskie oraz inne rodzaje uprzywilejowania
Akcje założycielskie są szczególnym typem akcji uprzywilejowanych. Są one dedykowane przede wszystkim założycielom spółki oraz pomysłodawcom biznesu. Akcje założycielskie gwarantują ich posiadaczom, że każda kolejna emisja nowych akcji nie będzie mogła doprowadzić do spadku liczby ich głosów w stosunku do ogólnej liczby głosów w spółce. Dodatkowo, w prostej spółce akcyjnej nie ma ograniczeń dotyczących uprzywilejowania akcji, jakie odnoszą się do spółki z o.o. czy spółki akcyjnej (np. maksymalnie 3 głosy na udział w spółce z o.o., 2 głosy na udział w spółce akcyjnej). Jedyne ograniczenia w uprzywilejowywaniu akcji są podyktowane naturą spółki czy ochroną akcjonariuszy mniejszościowych.
Więcej na temat akcji założycielskich piszemy w artykule „Z jakimi uprawnieniami związane są akcje założycielskie?”
4. Możliwość wyboru modelu zarządzania spółką
Prosta spółka akcyjna dopuszcza wybór jednego z dwóch modeli odnośnie do zarządzania spółką. Tak zwany model dualistyczny, znany jest z innych spółek kapitałowych. Zakłada on istnienie dwóch organów czyli zarządu, jako organu wykonawczego oraz rady nadzorczej, która sprawuje nadzór nad działalnością spółki. Drugi model, który jest nowością w polskim porządku prawnym, jest model monistyczny. Zakłada on istnienie jednego organu – rady dyrektorów - która łączy w sobie funkcje zarządcze i nadzorcze oraz pozwala w sposób bardzo elastyczny podzielić kompetencje pomiędzy jej członków.
O organach w prostej spółce akcyjnej piszemy w artykule „Jakie są organy w prostej spółce akcyjnej?”
5. Brak obowiązku badania sprawozdania przez biegłego rewidenta
W przypadku każdej spółki akcyjnej istnieje obowiązek badania jej sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta, co wiąże się z dodatkowymi kosztami oraz formalnościami dla spółki. W przypadku prostych spółek akcyjnych taki obowiązek powstaje tylko po spełnieniu określonych warunków, wskazanych w ustawie o rachunkowości i dotyczy dużych podmiotów.
Prosta spółka akcyjna – duża elastyczność i ograniczona odpowiedzialność
Prosta spółka akcyjna jest nowoczesną formą prowadzenia działalności gospodarczej, która sprawdzi się w każdej branży, szczególnie w takiej, gdzie biznes, żeby się rozwinąć, potrzebuje zewnętrznego finansowania. Łączy ona w sobie bowiem dużą elastyczność, z ograniczoną odpowiedzialnością za zobowiązania spółki, a także możliwość względnie szybkiego założenia oraz zlikwidowania spółki, w przypadku nie powiedzenia projektu. To wszystko sprawia, że prosta spółka akcyjna stanowi dobrą alternatywę dla pozostałych spółek, w szczególności spółki z o.o. oraz spółki akcyjnej.
Marta Żminkowska