Jednym z pierwszych kroków, które należy podjąć przygotowując się do transakcji sprzedaży firmy jest wybór formy prawnej prowadzonego biznesu. Analiza korzyści związanych z wyborem odpowiedniej formy prawnej może przyczynić się do usprawnienia całego procesu transakcji, a także do wyeliminowania ewentualnych niekorzystnych konsekwencji podatkowych. Poniżej wskazujemy, która forma prawna działalności jest, naszym zdaniem, najkorzystniejsza dla fuzji i przejęć.
Sprawdź nasz kurs online "Spółka z o.o. – nowe możliwości i korzyści w obliczu zmian podatkowych"
|
Przekształcenie w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Przystępując do transakcji warto rozważyć przekształcenie aktualnie prowadzonej działalności w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Chociaż spółka z o.o. w niektórych przypadkach nie jest optymalną formą prowadzenia działalności, to stanowi najczęściej wybieraną formę prawną dla sprzedaży biznesu. Wybór spółki z o.o. jako podmiotu, którego udziały będą sprzedawane, wiąże się bowiem zarówno z korzyściami pod kątem organizacyjnym, jak i podatkowym.
Obowiązek przekształcenia prowadzonej przez sprzedającego działalności w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością może zostać wprowadzony do listu intencyjnego bądź przedwstępnej umowy sprzedaży, jako jeden z warunków koniecznych do sfinalizowania transakcji.
Należy pamiętać, że przekształcić w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością możemy zarówno jednoosobową działalność gospodarczą, jak i spółkę prowadzoną w innej formie prawnej.
Więcej o przekształceniu przeczytasz w naszym artykule: Na co zwrócić uwagę przy przekształceniu?
Częściowa sprzedaż firmy w spółce z o.o.
Nierzadko w transakcjach fuzji i przejęć strony umowy decydują się na przejmowanie przez inwestora sprzedawanego biznesu w kilku etapach. Jest to korzystne rozwiązanie, zwłaszcza dla osób, które planują stopniowo wycofywać się z biznesu, chcąc jednak zachować częściową kontrolę nad sposobem funkcjonowania firmy.
W przypadku przeprowadzania transakcji sprzedaży spółek osobowych (a więc m.in. spółki jawnej czy komandytowej) wprowadzenie takiego rozwiązania będzie praktycznie niemożliwe z uwagi na niepodzielność ogółu praw i obowiązków wspólników w tych spółkach. Natomiast w przypadku sprzedaży jednoosobowej działalności gospodarczej częściowa sprzedaż firmy, choć możliwa, może być dla sprzedającego wyjątkowo niekorzystna, zwłaszcza z perspektywy podatkowej. W przypadku sprzedaży tylko części składników majątku przedsiębiorstwa urząd skarbowy może bowiem taką transakcję opodatkować podatkiem VAT.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ze względu na możliwość sprzedaży części udziałów posiadanych przez wspólnika, zapewnia elastyczność w zakresie przejmowania kontroli nad spółką przez inwestora. Strony umowy mogą ustalić, że po spełnieniu określonych warunków wskazanych w dokumentach transakcyjnych inwestor nabędzie część udziałów, których pakiet sukcesywnie będzie powiększany w ramach dalszego rozwoju transakcji. O tym na co zwrócić uwagę przy częściowej sprzedaży firmy przeczytasz w naszym artykule Sprzedaż części udziałów - na co zwrócić uwagę?
Korzyści podatkowe
Przychód ze sprzedaży udziałów w spółce z o.o. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym (PIT lub CIT) według zryczałtowanej stawki 19%. Dochód ze sprzedaży ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej lub komandytowej podlega natomiast opodatkowaniu według skali podatkowej, czyli z zastosowaniem stawki 17% i 32%, nawet w przypadku, gdy bieżące dochody z działalności spółki były rozliczane przez wspólnika według stawki liniowej.
Wysokość podatku od sprzedaży przedsiębiorstwa jednoosobowej działalności gospodarczej jest natomiast uzależniona od formy opodatkowania przedsiębiorcy. Jeżeli dochody uzyskiwane z prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowane są według skali, wówczas sprzedaż przedsiębiorstwa również będzie opodatkowana podatkiem 17% i 32%. Natomiast jeśli przedsiębiorca rozlicza dochody według stawki liniowej w wysokości 19%, sprzedaż przedsiębiorstwa również będzie podlegała opodatkowaniu według stawki liniowej.
Więcej na temat opodatkowania sprzedaży firmy (podatek dochodowy, PIT/CIT, VAT) w zależności od formy prawnej sprzedawanego biznesu można przeczytać w naszym artykule Jaki jest podatek przy sprzedaży firmy?
Kontynuacja prowadzonej działalności
Sprzedaż jednoosobowej działalności gospodarczej będzie za sobą pociągać dodatkowo obowiązek przepisania na kupującego decyzji administracyjnych posiadanych przez przedsiębiorcę, a także kluczowych umów z kontrahentami. Niestety, w przypadku niektórych zezwoleń, koncesji czy licencji może się okazać, że na skutek zmiany właściciela firmy posiadane decyzje wygasną i konieczne będzie ich ponowne uzyskanie przez kupującego. To samo tyczy się zawartych umów z kontrahentami, którzy mogą zablokować przeniesienie umów na nowy podmiot.
W takim wypadku ponownie najlepszym rozwiązaniem będzie przekształcenie działalności w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Powstała w wyniku przekształcenia spółka z o.o. co do zasady pozostanie podmiotem uprawnionym z posiadanych przez przedsiębiorcę decyzji administracyjnych na zasadzie kontynuacji (konieczna będzie zatem jedynie aktualizacja danych podmiotu uprawnionego), a także automatycznie na spółkę przeniesione zostaną wszelkie zawarte przez przedsiębiorcę umowy.
Podsumowanie
Przygotowanie firmy do transakcji jest kluczowe dla późniejszych negocjacji oraz sprawnego przeprowadzenia sprzedaży. Warto zatem skontaktować się z prawnikiem specjalizującym się w transakcjach, który doradzi najlepsze rozwiązanie dla sprzedawanego biznesu i pomoże przygotować firmę do planowanej sprzedaży. Zachęcamy również do zapoznania się z naszym artykułem, w którym wskazujemy jak odpowiednio przygotować się do sprzedaży firmy
Michał Walczak
