Jednym z rozwiązań w ramach tzw. tarczy antykryzysowej jest zwolnienie z obowiązku odprowadzania składek ZUS niezależnie od kwoty osiąganych przychodów. Sprawdziliśmy jaki jest zakres wsparcia i jakie warunki muszą zostać spełnione, aby z niego skorzystać.
Na czym polega pomoc?
Tarcza antykryzysowa przewiduje możliwość zwolnienia z obowiązku odprowadzania składek do ZUS, w tym także od wypłacanych wynagrodzeń, tj. składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych.
Zwolnienie dotyczy tych składek, które są należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., co oznacza, że płatnik ma możliwość ich nieopłacania w okresie od kwietnia do czerwca.
Przykładowo jeśli przedsiębiorca wypłaca wynagrodzenie na koniec miesiąca (za marzec – w terminie do 31 marca), to pod określonymi warunkami (o których mowa poniżej) będzie mógł skorzystać ze zwolnienia w postaci niewpłacania składek od tych wynagrodzeń do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zwolnienie za marzec będzie można również uzyskać, jeśli składka za ten miesiąc została już zapłacona.
Korzyść uzyskana ze zwolnienia ze składek ZUS nie jest opodatkowana PIT. Zwolnienie nie wpływa też na możliwość otrzymywania świadczeń z ubezpieczeń społecznych (np. zasiłku chorobowego).
Kto może skorzystać ze zwolnienia?
Pomoc polegająca na możliwości skorzystania ze zwolnienia z opłacania składek ZUS jest przeznaczona dla płatników składek, którzy zgłosili do ubezpieczeń społecznych do 49 osób (zwiększenie limitu z 9 do 49 osób w tarczy antykryzysowej 2.0) i byli zgłoszeni jako płatnik:
- przed dniem 1 lutego i na dzień 29 lutego 2020 r.,
- w okresie od dnia 1 lutego do dnia 29 lutego i na dzień 31 marca 2020 r.,
- w okresie od dnia 1 marca do dnia 31 marca i na dzień 30 kwietnia 2020 r.
Płatnikiem składek jest między innymi przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, ale też spółki osobowe (np. jawna, komandytowa) czy kapitałowe (spółki z o.o. i akcyjne).
Co ważne, jeżeli płatnik zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 pracowników, może skorzystać ze zwolnienia całej kwoty składek wykazanych w deklaracjach rozliczeniowych (100%). W przypadku natomiast płatników, którzy zgłosili do ubezpieczenia od 10 do 49 ubezpieczonych, zwolnienie dotyczy jedynie 50% wysokości składek wskazanej w deklaracji za dany miesiąc.
Dla potrzeb skorzystania ze zwolnienia nie ma znaczenia, jakie przychody zostały osiągnięte przez płatnika.
Warto odnotować że w toku uchwalania ustawy nie została uwzględniona poprawka senatu, która zwolnienie ze składek na ubezpieczenia uzależniała od statusu mikro lub małego przedsiębiorcy. Nie są również brane pod uwagę powiązania z innymi podmiotami. Jedynym istotnym parametrem jest więc tylko liczba osób zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych.
Co ważne, do powyższego limitu wlicza się nie tylko osoby zatrudnione na umowie o pracę, ale także m.in. zleceniobiorców, jeżeli podlegali zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych, nie są natomiast wliczani pracownicy młodociani.
W przypadku prowadzenia firmy w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, do limitu 50 osób wlicza się także przedsiębiorcę (jest on jednocześnie płatnikiem ale i zgłoszonym do ubezpieczeń społecznych) oraz osoby współpracujące czyli członków rodziny pomagających w prowadzeniu przedsiębiorstwa i zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych.
Do limitu 50 osób nie powinno wliczać się natomiast tych, którzy są zleceniobiorcami, ale z uwagi na inny tytuł do ubezpieczeń płatnik odprowadza za nich wyłącznie dodatkową składkę zdrowotną (bo wtedy nie są zgłoszeni do ubezpieczeń społecznych). Kryterium zwolnienia będzie również spełnione niezależnie od liczby zatrudnionych na umowy zlecenia studentów (poniżej 26 roku życia) oraz osób wykonujących umowy o dzieło ponieważ te tytuły zatrudnienia nie podlegają ubezpieczeniom społecznym.
Warto wskazać, że na swojej stronie internetowej ZUS poinformował o dodatkowym ograniczeniu dla przedsiębiorców - ze zwolnienia ze składek nie skorzystają firmy, które znajdowały się w trudnej sytuacji już w grudniu 2019 r. i nie regulowały należności, w tym składek pobieranych przez ZUS. ZUS wskazuje jednak, że chodzi tu o zaleganie z opłacaniem należności składkowych za okres dłuższy niż 12 miesięcy.
Jakie dodatkowe formalności należy spełnić, aby skorzystać ze zwolnienia?
Przedsiębiorca, który spełnia warunki do zwolnienia ze składek ZUS, aby skorzystać z tego zwolnienia musi dopełnić dodatkowych formalności w postaci:
- złożenia deklaracji rozliczeniowych i imiennych raportów za okresy od marca do maja,
- złożenia odpowiedniego wniosku do ZUS o zastosowanie zwolnienia.
Termin na powyższe czynności upływa 30 czerwca 2020 r.
Wniosek może zostać złożony w formie papierowej lub za pośrednictwem platformy usług elektronicznych (PUE) dedykowanej do elektronicznego kontaktu z ZUS. Wzór wniosku dostępny jest na stronie ZUS oraz na platformie elektronicznej PUE ZUS.
W naszej ocenie, skorzystanie ze zwolnienia z ZUS nie jest warunkowane wcześniejszym złożeniem wniosku. Jeśli są spełnione warunki co do liczby osób zgłoszonych do ubezpieczeń, płatnik może nie płacić składek ZUS już za marzec, a dopiero w terminie późniejszym złożyć odpowiedni wniosek w tym zakresie.
Istotne by wiosek ten został złożony w terminie. Nie ma natomiast znaczenia kolejność złożenia wniosków – nie obowiązuje zasada kto pierwszy ten lepszy.
Samozatrudnieni i wspólnicy spółek osobowych a zwolnienie z ZUS
W przypadku osób, które opłacają składki na ubezpieczenia społeczne wyłącznie za siebie (np. tzw. samozatrudnieni lub wspólnicy spółek), powyższe zwolnienie nie ma zastosowania.
Tarcza antykryzysowa przewiduje jednak pomoc również dla tych przedsiębiorców, ale jest ona uzależniona od kwoty osiąganych przychodów.
Więcej na ten temat można przeczytać w naszym artykule: Zwolnienie z ZUS dla przedsiębiorców – pomoc na czas pandemii
Kancelaria PragmatIQ stale analizuje proponowane zmiany. Jesteśmy w pełnej gotowości by doradzić w zakresie prowadzenia działalności w tych nowych, trudnych czasach i jednocześnie wskazać, z jakiego wsparcia przedsiębiorcy mogą skorzystać.
Zachęcamy do subskrybowania dedykowanego newslettera oraz bezpośredniego kontaktu z nami.
Maria Ratajczyk
