Dokładne zaplanowanie istotnych transakcji i procesów restrukturyzacyjnych przed przystąpieniem do ich realizacji w znaczny sposób pozwala ograniczyć ryzyko sporu z urzędem skarbowym.
Przed przeprowadzeniem każdej istotnej biznesowo transakcji należy pamiętać o następujących sprawach:
- Sprawdzenie legalności rozwiązania
Część tzw. optymalizacji podatkowych może zostać uznana przez organy podatkowe za uchylanie się od opodatkowania, co jest zabronione przez prawo. Na rynku można spotkać pozornie atrakcyjne oferty optymalizacji podatkowej, które jednak w istocie są rozwiązaniami nielegalnymi – zatem nie mogą i nie powinny być nazywane optymalizacją podatkową. Stąd z zasady należy odrzucić wszelkie rozwiązania sprzeczne z prawem. W konsekwencji może okazać się bowiem, że nie tylko stracimy pieniądze, lecz także reputację naszej firmy.
- Znalezienie uzasadnienia biznesowego przeprowadzanej transakcji
Chęć zapłaty niższego podatku nie może być jedynym uzasadnieniem dla wyboru danego rozwiązania. Wybór optymalnego rozwiązania powinien być wsparty innymi argumentami. Warto więc zastanowić się, dlaczego wybieramy ten, a nie inny model, i jakie możemy podać uzasadnienie ekonomiczne tego wyboru.
- Sprawdzenie, czy koncepcja bazuje na prawie polskim czy obcym
Jeśli optymalizacja bazuje na prawie zagranicznym, to warto pomyśleć o odpowiedniej analizie zagranicznych uwarunkowań, a także kosztów, nie tylko założenia, lecz także utrzymania tych struktur. Jednocześnie należy mieć świadomość, że optymalizacja podatkowa z wykorzystaniem podmiotów zagranicznych może być bardziej ryzykowna niż z wykorzystaniem podmiotów krajowych. Wynika to m.in. z uzasadnienia do ustawy wprowadzającej klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania, która jako przykłady niedozwolonych działań wskazuje przede wszystkim koncepcje optymalizacji podatkowych z wykorzystaniem podmiotów zagranicznych. Należy również pamiętać, że wykorzystanie zagranicznej struktury wymaga monitorowania zmian w prawie krajowym, ale i zagranicznym w tym praktyki organów i orzecznictwa sądów.
- Zweryfikowanie praktyki
Warto sprawdzić przed wyborem takiego lub innego rozwiązania czy dana optymalizacja była już stosowana w praktyce i czy pojawiły się spory na tym tle. Znając praktykę sporów z lat poprzednich, można przewidywać reakcje organów skarbowych. Czasami jednak panuje zasada: kto pierwszy, ten lepszy. Oznacza to, że jeżeli pewne korzystne podatkowo rozwiązanie jest zbyt często stosowane przez podatników to następuje zmiana przepisów lub linii interpretacyjnej organów na niekorzyść podatników. Jako przykład można wskazać ostatnie zmiany w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia z CIT przez Fundusze Inwestycyjne Zamknięte (FIZ).
- Zabezpieczenie optymalizacji
Warto pomyśleć o zabezpieczeniu wybranego modelu transakcji. Można to zrobić przez wystąpienie o indywidualną interpretację podatkową lub też o opinię podatkową analizującą skutki podatkowe danej transakcji.
- Ustalenie terminu wprowadzenia optymalizacji
Wobec ciągle zmieniających się przepisów i ich interpretacji – częstokroć pomysł w jednym roku podatkowym nie wytrzymuje próby czasu i w następnym roku (zwłaszcza po zmianie przepisów) nie działa. Trzeba więc odpowiednio szybko rozpocząć transakcję, tak aby by ją zakończyć przed potencjalną nowelizacją przepisów.
Jeżeli czeka Cię kontrola urzędu skarbowego lub urzędu kontroli skarbowej lub masz inny problem w zakresie prawa podatkowego skontaktuj się ze specjalistami z Kancelarii PragmatIQ.
Wojciech Czernik
