W obliczu rosnących kosztów prowadzenia działalności, przedsiębiorcy w 2024 roku muszą zmierzyć się z jeszcze jednym obciążeniem - wysokimi podatkami. Z naszego artykułu dowiesz się jak oszczędzić na podatkach w 2024 roku.
Przekształcenie działalności w spółkę
Od 1 stycznia 2022 r. przedsiębiorcy obciążeni są quasi-podatkiem w postaci składki zdrowotnej, która wynosi 9% dla przedsiębiorców opodatkowanych skalą podatkową oraz 4,9% dla tych, którzy korzystają z podatku liniowego. Ponadto, przedsiębiorcy obciążeni są również składkami społecznymi ZUS, które obecnie sięgają kwoty prawie 2 tys. zł miesięcznie. Rozwiązaniem, które może znacznie ograniczyć lub nawet całkowicie wyeliminować płatności do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z powyższych tytułów, jest przekształcenie działalności w określony typ spółki. Przykładowo, tworząc spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i dołączając do niej wspólnika, możemy uniknąć płacenia zarówno składek na ubezpieczenie społeczne, jak i zdrowotne.
O tym, kiedy warto zastanowić się nad przekształceniem działalności w spółkę przeczytasz w artykule Jednoosobowa działalność gospodarcza a Polski Ład - kiedy warto przekształcić się w spółkę? oraz na naszym portalu spolkazoo.net w artykule Czy spółka z o.o. to żyła złota? Sprawdzamy dlaczego warto przekształcić rozwijającą się JDG
Przedsiębiorca, który zdecyduje się na przekształcenie swojej jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę, otwiera sobie drogę również do innych korzystnych rozwiązań podatkowych. Jednym z nich jest możliwość wypłacania bieżących zysków z tej spółki bez obciążenia podatkiem PIT, pod warunkiem, że są to środki zgromadzone jeszcze za czasów prowadzenia działalności jako jednoosobowy przedsiębiorca. Oznacza to, że osiągnięte zyski przez spółkę mogą być wypłacone jako spłata tzw. starych zysków przedsiębiorcy.
Dodatkowo, połączenie tej metody z opodatkowaniem spółki według estońskiego CIT, gdzie podatek jest płacony dopiero w momencie wypłaty dywidendy, może skutkować tym, że przez wiele lat firma nie będzie musiała również płacić podatku dochodowego CIT. Takie połączenie wymienionych wyżej rozwiązań może stanowić efektywne narzędzie dystrybucji zysków osiągniętych w ramach prowadzonej działalności spółki, znacząco redukując obciążenia podatkowe.
Jeżeli zastanawiasz się, jaka spółka będzie dla Ciebie odpowiednim następcą jednoosobowej działalności gospodarczej pod kątem podatkowym, sprawdź nasz artykuł Opodatkowanie spółek od A do Z
Zmiana formy opodatkowania w jdg
Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce, masz możliwość wyboru między trzema różnymi formami opodatkowania.
Pierwszą opcją jest skala podatkowa, oferująca kwotę wolną od podatku wynoszącą 30 tys. zł oraz progresywną stawkę podatkową: 12% od dochodów do 120 tys. zł i 32% powyżej tej kwoty. Przy tej formie opodatkowania składka zdrowotna wynosi 9% dochodu.
Druga możliwość to podatek liniowy, gdzie zastosowanie znajduje jednolita stawka 19% bez względu na wysokości dochodów i bez kwoty wolnej od podatku, co może być korzystne przy wyższych zyskach z działalności. Przy tej formie opodatkowania składka zdrowotna wynosi 4,9% dochodu.
Trzecią opcją jest ryczałt ewidencjonowany od przychodów, z różnymi stawkami od 2% do 17%, w zależności od rodzaju działalności. Zazwyczaj wybierany jest przez przedsiębiorców, którzy nie ponoszą wysokich kosztów firmowych. Przy tej formie opodatkowania składka zdrowotna jest ryczałtowa w zależności od kwoty przychodów.
Warto zaznaczyć, że dla dwóch pierwszych form opodatkowania, przy osiągnięciu dochodu powyżej 1 mln zł, dochodzi dodatkowe obciążenie w postaci 4% daniny solidarnościowej. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule Danina solidarnościowa, czyli podatek dla najbogatszych.
Wybór odpowiedniej formy opodatkowania to kluczowa decyzja dla każdego przedsiębiorcy, ponieważ może ona znacząco wpłynąć na wysokość obciążeń podatkowych, a tym samym na rentowność i płynność finansową działalności w trakcie danego roku. Zrozumienie różnic między dostępnymi opcjami, takimi jak skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt jest istotne, ponieważ każda z nich ma inne zasady i może być bardziej lub mniej korzystna w zależności od specyfiki działalności, poziomu dochodów oraz preferencji przedsiębiorcy.
Należy pamiętać, że formę opodatkowania wybierasz na cały rok i również z początkiem każdego nowego roku możesz ją zmienić, jednak ta decyzja musi zostać podjęta i zgłoszona odpowiednio wcześnie. Termin na zgłoszenie zmiany formy opodatkowania w nowym roku podatkowym upływa 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskano pierwszy przychód - co w praktyce oznacza często datę 20 lutego, gdyż większość przedsiębiorców uzyskuje pierwsze przychody z działalności już w styczniu danego roku. Przegapienie tego terminu może oznaczać konieczność pozostania przy dotychczasowej formie opodatkowania przez cały rok, co w niektórych przypadkach wiąże się z nadmiernymi obciążeniami podatkowymi – tutaj rozwiązaniem może być przekształcenie działalności, o którym pisaliśmy wyżej. Dlatego też z początkiem roku warto skonsultować się z ekspertem w tym zakresie, aby mieć pewność, że wybrana forma opodatkowania oraz forma prawna prowadzenia działalności jest najbardziej korzystna dla konkretnej sytuacji biznesowej.
Estoński CIT
Estoński CIT stanowi przełom w zarządzaniu finansami spółek, szczególnie w kontekście poprawy ich płynności finansowej. W klasycznym modelu CIT spółki podlegają obowiązkowi płacenia comiesięcznych zaliczek na podatek, co przekłada się na odpływ części zysków wielkości od 9% do 19% z tytułu podatku CIT. Regularne płacenie tych zaliczek może znacząco wpływać na środki finansowe firmy, ograniczając jej możliwości inwestycyjne i adaptacyjne w obliczu zmian rynkowych.
Zupełnie inaczej prezentuje się sytuacja w przypadku spółek korzystających z estońskiego CIT. Ten innowacyjny system podatkowy pozwala na odłożenie obowiązku zapłaty podatku aż do chwili dystrybucji zysków poprzez dywidendy. Oznacza to, że spółki te są zwolnione z płacenia podatku dochodowego do czasu wypłaty zysków wspólnikom. A gdy już dochodzi do wypłaty, to podatek jest naliczany tylko od wypłacanej kwoty.
Ta zmiana w podejściu do opodatkowania pozwala przedsiębiorstwom zatrzymać większość swoich zysków na potrzeby operacyjne i inwestycyjne.
Ponadto, estoński CIT wygrywa z tradycyjnym CIT również w przypadku finalnej wypłaty zysków firmy do jej wspólników. W klasycznym CIT, wypłata zysków do wspólników jest obciążona pod kątem podatkowym efektywnie od ok. 26% do ok. 34%. Natomiast w modelu estońskiego CIT, stawki te są zdecydowanie niższe i wynoszą od 20% do 25%.
Więcej szczegółowych informacji na ten temat znajdziesz m. in. w naszych artykułach Estoński CIT – dla kogo od 2024 roku? oraz Estoński CIT - wady i zalety
Fundacja rodzinna
Od maja 2023 r. możliwe jest w Polsce założenie fundacji rodzinnej. Jest to forma prawna dedykowana osobom, które pragną zabezpieczyć swój majątek dla przyszłych pokoleń. Ten rodzaj fundacji nie tylko upraszcza procesy sukcesji w ramach firm rodzinnych, ale także zapewnia wsparcie finansowe dla członków rodziny założyciela i samego fundatora.
Wymagania do utworzenia fundacji rodzinnej obejmują między innymi wpłatę funduszu założycielskiego, który musi wynosić minimum 100 tysięcy złotych, oraz określenie osób, które będą beneficjentami. Więcej na temat samej fundacji rodzinnej przeczytasz na naszym portalu zmianawarty.pl w zakładce FUNDACJA RODZINNA.
O największych zaletach i najnowszych przepisach w zakresie fundacji rodzinnej dowiesz się z naszego kursu "Fundacja rodzinna – sukcesja w biznesie w praktycznych pytaniach i odpowiedziach"
Gdy fundacja rodzinna prowadzi działalność gospodarczą w pewnych zakresach, to dochody uzyskane w ramach tej działalności podlegają co do zasady zwolnieniu z podatku CIT. W większości sytuacji podatek pojawi się dopiero przy wypłacie świadczeń na rzecz beneficjentów fundacji, jednak również wtedy zastosowanie znajdują odpowiednie preferencje podatkowe.
W przypadku wypłaty świadczeń na rzecz beneficjentów, po stronie fundacji rodzinnej występuje opodatkowania według stawki 15% CIT. Świadczenia te mogą (ale nie muszą) być opodatkowane również PIT po stronie otrzymujących. Dla beneficjentów z tzw. "grupy zerowej" fundatora, do której zaliczają się m. in. małżonek, rodzeństwo czy dzieci, istnieje możliwość skorzystania ze zwolnienia z PIT. To zwolnienie jest proporcjonalne do wartości majątku wniesionego do fundacji przez fundatora i jego najbliższych.
Zatem pełne zwolnienie z PIT jest dostępne, gdy wszyscy beneficjenci są członkami "grupy zerowej" każdego z fundatorów. Jeżeli beneficjent nie jest najbliższą rodziną fundatora, konieczne będzie opodatkowanie wypłaconych świadczeń stawką 10% PIT dla beneficjentów z I lub II grupy podatkowej (dalsza rodzina) lub 15% PIT dla osób niebędących w pokrewieństwie z fundatorem. Obowiązek poboru podatku spoczywa na fundacji rodzinnej.
Z powyższego jasno wynika, że fundacja rodzinna może być naprawdę korzystną pod kątem podatkowym formą prowadzenia rodzinnego przedsiębiorstwa – efektywne opodatkowanie jej zysków może nie przekroczyć łącznie 15%. Czytając nasz artykuł możesz teraz zastanawiać się, co lepiej wybrać – CIT estoński czy fundację rodzinną? Odpowiedź znajdziesz w artykule Fundacja rodzinna a estoński CIT – co wybrać? oraz Estoński CIT czy fundacja rodzinna – co się bardziej opłaca? [praktyczne przykłady]
Spółka komandytowa i zamiana ról
Od 2021 r. spółki komandytowe są podatnikami CIT. Oznacza to, że co do zasady ich zyski opodatkowane są podobnie jak w spółce z o.o., czyli dwukrotnie – najpierw na poziomie spółki, a następnie na poziomie jej wspólników (dywidenda), a co za tym idzie efektywne obciążenie zysku wynosi od ok. 26% do ok. 34%. W tym zakresie ustawodawca wprowadził jednak istotne preferencje podatkowe, zwłaszcza w zakresie wspólnika będącego komplementariuszem.
Komplementariusz otrzymujący zysk spółki komandytowej możne skorzystać z tzw. mechanizmu odliczenia, tj. odliczenia od podatku dochodowego (PIT/CIT) naliczanego od kwoty wypłaty część podatku zapłaconego przez spółkę, proporcjonalnie od jego udziału w zysku. W praktyce oznacza to, że efektywne opodatkowanie zysków spółki wynosi 19% (jeśli spółka korzysta z 19% CIT) lub ok. 17% (w przypadku 9% CIT). Więcej na ten temat przeczytasz w artykule Wynagrodzenie komplementariusza czy wypłata zysku – jak tanio wypłacać środki ze spółki komandytowej?
Dla komandytariusza również przewidziano stosowne preferencje podatkowe. Przychody komandytariusza są w 50% zwolnione z podatku dochodowego, przy czym zwolnienie nie może przekraczać 60 tys. zł. Limit zwolnienia obowiązuje osobno dla każdej spółki komandytowej, w której dany podatnik jest komandytariuszem. Szczegółowe opodatkowanie spółki komandytowej opisujemy w artykule Opodatkowanie spółki komandytowej w 2024 r.
Preferencje podatkowe w spółce komandytowej w szczególności dotyczą komplementariusza. Z tego względu, obecnie w praktyce większościowym wspólnikiem uprawnionym do znacznej części zysku spółki komandytowej powinna zostać osoba fizyczna (np. właściciel firmy), a komandytariuszem inna osoba (fizyczna lub prawna).
Jeżeli w swojej spółce komandytowej pozostałeś przy tradycyjnym układzie wspólników, tj. większościowym wspólnikiem jest komandytariusz, a komplementariuszem jest np. spółka z o.o. – możliwe, że zamiana tych ról może być dla Ciebie szczególnie korzystna pod kątem podatkowym. Więcej na ten temat przeczytasz w naszym artykule Zmiana ról w spółce komandytowej a unikanie opodatkowania – czy jest się czego obawiać?
Sposobów na obniżenie podatków w 2024 r. w Twojej działalności jest wiele, jednak decydując się na określone rozwiązanie warto zasięgnąć opinii specjalistów, dlatego zapraszamy do kontaktu.
Eryk Stefanicki
