Wojciech Kaptur

    Wojciech Kaptur

    Zapytaj eksperta

    14.08.2018

    Podatek od pożyczki? Nie płać więcej niż musisz

    W przypadku spółek kapitałowych (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna) najprostszym i zwykle najbardziej korzystnym  podatkowo sposobem na finansowanie działalności spółki jest pożyczka od wspólnika.

     

    Pożyczka do spółki osobowej – jakie niesie za sobą ryzyko?

     

    Niestety w przypadku spółek osobowych (np. komandytowych i jawnych) pożyczka udzielana przez wspólnika spółce nie jest już tak efektywnym podatkowo instrumentem.

     

    Po pierwsze, otrzymane odsetki są dla wspólnika przychodem ze źródła „kapitały pieniężne”. Jednocześnie, wspólnik nie może zaliczyć do przypisanych mu kosztów spółki osobowej przypadającej na niego kwoty odsetek (zarówno ustawa o PIT jak i ustawa o CIT wyłączają z kosztów podatkowych „odsetki od kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów” – art. 23 ust.1 pkt 9 ustawy o PIT i art. 16 ust 1 pkt 13 ustawy o CIT). W efekcie dochodzi więc do podwójnego opodatkowania odsetek wypłacanych wspólnikowi przez spółkę osobową. Problemu nie da się wyeliminować poprzez udzielenie nieoprocentowanej pożyczki. W takiej sytuacji pojawia się bowiem problem przychodów z tytułu nieodpłatnych świadczeń. Analiza problemu wraz z przykładami liczbowymi dostępna jest na naszej stronie Komandytowa.pl w artykułach: Jestem komandytariuszem spółki komandytowej. Czy mogę udzielić pożyczki mojej spółce? oraz Czy jeśli komandytariusz będący osobą fizyczną udzieli spółce komandytowej nieoprocentowanej pożyczki, to czy u drugiego wspólnika powstanie przychód z nieodpłatnych świadczeń?. 

     

    Po drugie, pożyczka udzielona przez wspólnika spółce osobowej podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) według stawki 0,5% (pożyczka taka traktowana jest jak zmiana umowy spółki i opodatkowana PCC niezależnie od tego czy czynność ta podlega VAT).

     

    Podatek od pożyczki – wykorzystaj spółkę z o.o.

     

    Dobrą alternatywą dla bezpośredniej pożyczki udzielonej spółce osobowej przez jej wspólnika jest wykorzystanie jako „pośrednika” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wchodzącej w skład grupy kapitałowej. Scenariusz jest następujący: osoba dysponująca środkami finansowymi (wspólnik spółki osobowej) udziela pożyczki spółce z o.o., następnie spółka z o.o. udziela pożyczki spółce osobowej (spółka z o.o. nie jest wspólnikiem w tej spółce osobowej).

     

    Wyobraźmy sobie taki przykład:

    Wspólnik spółki komandytowej udziela pożyczki w wysokości 1 mln zł spółce z o.o., oprocentowanie wynosi 5,5% (pożyczka I). Następnie sp. z o.o. udziela pożyczki w wysokości 1 mln zł spółce komandytowej, oprocentowanie wynosi 6% (pożyczka II).

     

    Dzięki takiemu ukształtowaniu transakcji możliwe jest zniwelowanie negatywnych skutków podatkowych zasilenia spółki osobowej przez wspólnika zarówno w zakresie podatku dochodowego jak i PCC.

     

    Podatek dochodowy

     

    Wspólnik rozpozna przychód w wysokości odsetek wypłaconych mu przez spółkę z o.o. Ale równocześnie przypadająca na niego kwota odsetek wypłaconych przez spółkę osobową spółce z o.o. będzie dla niego w całości kosztem podatkowym. Do odsetek wypłacanych przez sp. z o.o. nie mają zastosowania ograniczenia dot. „odsetek od kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów”. Nie dochodzi więc do podwójnego opodatkowania odsetek.

     

    W naszym przykładzie:

    Wspólnik rozpozna przychód w wysokości 55 tys. zł. Jednocześnie przypadająca na niego kwota odsetek wypłacanych przez spółkę komandytową spółce z o.o. – ponad 59 tys. zł (99% z 60 tys. zł odsetek) – będzie stanowiła dla niego koszt podatkowy z tytułu udziału w spółce komandytowej.

     

    Spółka z o.o. wykaże przychód w wysokości odsetek wypłaconych jej przez spółkę osobową i równocześnie rozpozna koszt w wysokości odsetek zapłaconych swojemu pożyczkodawcy. Oprocentowanie pożyczki dla spółki osobowej powinno być nieco wyższe niż oprocentowanie pożyczki dla „pośrednika”, aby uchronić się od zarzutu stosowania nierynkowych cen przez sp. z o.o. W związku z tym spółka z o.o. osiągnie niewielki dochód do opodatkowania CIT.

     

    W naszym przykładzie:

    Spółka z o.o. rozpozna przychód podatkowy w wysokości 60 tys. zł i jednocześnie koszt podatkowy w wysokości 55 tys. CIT od dochodu osiągniętego na tej transakcji wyniesie 950 zł.

     

    Cienka kapitalizacja

     

    Przy udzielaniu pożyczek trzeba jednak zwrócić uwagę na ograniczenia w rozliczaniu w kosztach podatkowych odsetek od pożyczek przez osoby prawne. Odsetki klasyfikowane są bowiem jako koszty finansowania dłużnego.

     

    Zgodnie zaś z art. 15c ustawy o CIT nie można wliczać w koszty podatkowe nadwyżki kosztów finansowania dłużnego, w części przekraczającej 30% kwoty nadwyżki przychodów (nie wliczając przychodów odsetkowych) nad kosztami (nie wliczając odpisów amortyzacyjnych i kosztów finansowania dłużnego). Przy czym z limitu zwolnione są koszty finansowania dłużnego do kwoty 3 mln złotych.

     

    Przy udzieleniu pożyczki spółce z o.o. (lub innej osobie prawnej będącej „pośrednikiem”) trzeba więc pamiętać o wskazanym ograniczeniu, tak by nie narazić spółki na nierozliczenie wszystkich kosztów tej operacji.

     

    Pożyczka a PCC

     

    Wykorzystanie jako „pośrednika” odpowiedniej spółki kapitałowej, niebędącej wspólnikiem w spółce osobowej do której trafić mają środki finansowe, pozwala na uniknięcie niekorzystnych skutków także na gruncie PCC.

     

    Obowiązek zapłaty PCC od pożyczki udzielonej spółce osobowej przez sp. z o.o. (która nie jest jej wspólnikiem) nie wystąpi w sytuacji, gdy pożyczka objęta będzie podatkiem od towarów i usług, ponieważ co do zasady czynność która podlega VAT, nie podlega PCC (art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). Jednocześnie udzielanie pożyczek jako usługa pośrednictwa finansowego jest zwolnione z VAT (art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT). W związku z tym cała transakcja będzie neutralna podatkowo. Żeby nie było wątpliwości, że pożyczka udzielana przez sp. z o.o. jest objęta VAT, wskazany w rejestrze przedsiębiorców KRS przedmiot działalności sp. z o.o. powinien obejmować udzielanie pożyczek, spółka z o.o. powinna również realnie co jakiś czas świadczyć tego typu usługi.

     

    Jeżeli pożyczek udziela spółka zajmująca się wyłącznie działalnością zwolnioną z VAT nie powoduje to dodatkowych komplikacji w zakresie jej rozliczeń. Natomiast gdy udzielanie pożyczek będzie dodatkową aktywnością spółki (oprócz jej głównej działalności opodatkowanej), pamiętać trzeba o ewentualnym proporcjonalnym odliczeniu VAT przy uwzględnieniu współczynnika sprzedaży.

     

    Udzielając pożyczki do spółki osobowej rozważ wykorzystanie spółki z o.o.!

     

    Podsumowując, w sytuacji gdy działalność spółek osobowych ma być finansowana przez wolne środki jej wspólników, warto zastanowić się nad wykorzystaniem istniejącej lub powołaniem nowej spółki kapitałowej, która mogłaby pełnić rolę grupowego „banku” pośredniczącego w udzielaniu pożyczek. 

     

    O sposobach finansowania spółki pisaliśmy też w artykule Finansowanie kapitałem własnym korzystne podatkowo od 2019 r. Skontaktuj się z nami i sprawdź jak korzystnie możesz dofinansować działalność swojej spółki.

     

    Maria Kopówka

    Potrzebujesz pomocy w Twojej sprawie?
    Skontaktuj się z nami:

    Kancelaria Prawna PragmatIQ

    kancelaria@doradzamy.to

    Zobacz także

    Podatki

    Analiza skutków podatkowych transakcji

    Przekształcenia spółek

    Czy można kupić spółkę osobową?

    Masz pytania?

    Skontaktuj się z ekspertem!

    Wojciech Kaptur

    Radca prawny,

    Doradca podatkowy

    w.kaptur@doradzamy.to

    Napisz mail

    Popularne tematy

    Newsletter

    • otrzymasz bezpłatne opracowanie najczęstszych błędów przy zakładaniu spółki komandytowej
    • bez spamu
    • raz w miesiącu
    Tagi